مودم چیست و انواع آن چه کاربردی دارند؟

مودم چیست و انواع آن چه کاربردی دارند؟

مودم دستگاهی سخت افزاری برای دریافت و تبدیل داده های منتقل شده توسط روش های مختلف ارتباطی است. مودم داده هایی که از طرف شرکت های ارائه دهنده اینترنت (ISP) دریافت می کند را به داده هایی تبدیل می کند که می توانند توسط موبایل، لپ تاپ یا تجهیزات شبکه دیگر مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال یک مودم ADSL داده های مربوط به اتصال را از طریق کابل تلفن (RJ-11) دریافت و پس از تطبیق آنها با پیکربندی انجام شده روی مودم، بستر اینترنت را فراهم می سازد.

نام مودم از ابتدای واژه های Modulator و Demodulator (مودلاتور و دمودولاتور) گرفته شده است و در ابتدا تنها نقش مدوله و دمودله کردن سیگنال ها را در یک اتصال بر عهده داشتند، اما از آن زمان کاربرد مودم تغییرات فراوانی کرده است. بنابراین نام مودم تنها پیشینه ای تاریخی دارد و کاربرد واقعی آن را مشخص نمی کنند.

مودم ها را می توان به دو دسته کلی داخلی و خارجی تقسیم کرد. مودم های داخلی همان مودم هایی هستند که به صورت یکپارچه با پردازنده، یا یک چیپ جداگانه درون دستگاه هایی چون موبایل و لپ تاپ وجود دارند. موبایل شما دارای یک مودم داخلی است که اتصال اینترنت شما به اپراتورهای موبایل -مثل ایرانسل و همراه اول- را فراهم می کند. مودم های خارجی دستگاه هایی مستقل هستند که اینترنت را برای سایر دستگاه ها فراهم می کنند.

روش اتصال و زیر ساختار های آن با توجه به نوع فناوری و کاربرد مودم متفاوت است، بنابراین بهتر است که ابتدا با انواع مودم های رایج در بازار داخلی آشنا شویم.

مودم ADSL:

یکی از پر استفاده ترین و رایج ترین روش های اتصال به اینترنت به شمار می رود که ساختاری متنوع برای برقراری ارتباط دارد. مودم ADSL با استفاده از پورت تلفن یا همان RJ-11 به شبکه تلفن و در نهایت ISP (سرویس دهنده اینترنت) متصل شده و پس از تایید اطلاعات پیکربندی، شرایط لازم برای اتصال به اینترنت را ایجاد می کند. انتقال داده های تحت شبکه از دو طریق سیمی با بهره گیری از پورت LAN یا همان RJ-45 و وایرلس به وسیله فناوری WiFi صورت می پذیرد.

مودم VDSL:

نحوه کار مودم VDSL شباهت فراوانی با مودم های ADSL دارند، با این تفاوت که مسیر انتقال داده ها از ISP به منزل یا محل کار شما با استفاده از فناوری فیبر نوری انجام می شود. در نتیجه پهنای باند و سرعت ارتباط تحت شبکه به مراتب بیشتر از فناوری ADSL است. فناوری VDSL به دلیل عدم پشتیبانی و پوشش دهی مناسب در سراسر کشور، به فراموشی سپرده شد.

مودم WiMAX:

فناوری وایمکس اولین بستر ارائه اینترنت بدون نیاز به خط تلفن در کشور به شمار می آید که به صورت فراگیر در دسترس کاربران قرار گرفته است. این فناوری شبکه در سال 2001 پایه گذاری شد و پهنای باندی در حدود 30 تا 40 مگابیت بر ثانیه توسط آن قابل ارائه بود. در سال 2011 آخرین نسخه از وایمکس با نام WiMAX2+ معرفی شد که پهنای باند را به 100 مگابیت بر ثانیه افزایش داد. در حقیقت وایمکس 2 پلاس رقیب اصلی فناوری TD-LTE شناخته می شود که در ادامه به معرفی رقیب وایمکس می پردازیم. مبین نت به عنوان اولین شرکت ارائه دهنده اینترنت وایمکس در ایران شناخته می شود و پس از آن نیز ایرانسل به عنوان رقیب آغاز به فعالیت کرد. با روی کار آمدن اینترنت 4G و زیر شاخه های آن و همچنین قیمت بالای اینترنت وایمکس، به مرور زمان شاهد کاهش کاربران مبین نت و ایرانسل در بخش WiMAX بودیم. در حال حاضر ایرانسل به دلیل استقبال بسیار کم از این تکنولوژی، پشتیبانی از آن را متوقف کرده و تمرکز خود را بر روی اتصال TD-LTE قرار داده است.

مودم 3G/4G LTE:

نحوه اتصال کاربران به اینترنت از طریق مودم های 3G و 4G بر پایه سرویس دهی موبایل و بی سیم انجام می شود. به این صورت که اپراتور های ارائه دهنده خدمات موبایل با قرار دادن چند ایستگاه فرستنده امواج (BTS) شرایط لازم برای ارائه اینترنت نسل سوم یا نسل چهار موبایل را فراهم می سازند، تفاوت میان این دو نیز در سرعت و پهنای باند قابل ارائه است. فناوری 4G LTE در نسخه های مختلفی عرضه شدند که هر کدام تفاوت هایی در پهنای باند دارند.

مودم TD-LTE:

مودم های 4G LTE فناوری مورد نظر را در دستگاه های قابل حمل و همراه ارائه می دهند که می توان به گوشی های هوشمند نوین و مودم های اختصاصی اشاره کرد. اما فناوری TD-LTE در حقیقت نسخه ثابت از فناوری LTE به شمار می رود و فقط با بهره گیری از مودم های اختصاصی قابل استفاده است. فناوری TD-LTE توسط باند فرکانس 20 مگاهرتز ارسال و دریافت می شود.

مودم ها نقش بسیار پر رنگی در شبکه ها دارند، چه شبکه های کوچک خانگی و چه شبکه های بزرگ. امروزه به خصوص در شبکه های خانگی دیگر از دستگاه هایی که صرفاً نقش مودم را داشته باشند استفاده نمی شود، بلکه اکنون ویژگی های مودم و روتر ترکیب شده اند و در قالب مودم-روتر ارائه می شوند. به همین دلیل است که مودم ADSL شما می تواند همزمان اتصال چندین موبایل، لپ تاپ و … را از طریق وایرلس و کابل شبکه فراهم کنند (که در اصل وظیفه روتر است) و ویژگی های امنیتی یک روتر را نیز ارائه دهند.