پورت چیست؟ انواع پورت در شبکه

در این مقاله قصد داریم به صورت اختصاصی توضیح بدیم که پورت چیست؟ چون به محض شنیدن این کلمه احتمالا فقط درگاه USB روی دستگاه‌های مختلف، به ذهنتون خطور می‌کنه. در صورتی که مفهوم پورت خیلی گسترده‌تر از این‌هاست و موارد سخت افزاری و نرم افزاری متعددی رو شامل میشه. از دیدگاه فروشگاه نتران لازمه که شما علاقه‌مندان و کاربران حوزه فناوری شبکه، انواع پورت شبکه رو شناخته و با سرویس‌های مربوط به شماره پورت‌های نرم‌افزاری رایج آشنا باشین. در ادامه تمام این نکات رو همراه با نکات نگهداری امن از پورت‌های منطقی به صورت مفصل آموزش می‌دیم. با ما همراه باشید.

پورت به چه معناست؟

پورت PORT در لغت به معنی بندر هست که در حوزه شبکه به کلمه درگاه معنی میشه. همان‌طور که بندر، محلی برای لنگر انداختن کشتی و تخلیه بار هست در شبکه هم پورت یا درگاه محلی برای وارد یا خارج شدن هر چیزی مثل دیتا یا یکی از تجهیزات شبکه هست. حتی در تعریفی ساده اگه بخوائیم نمونه‌هایی از انواع پورت‌ها که در زندگی روزمره ازشون استفاده می‌کنیم رو معرفی کنیم، می‌تونیم به شیرآب، پنجره ساختمان، پریز برق و حتی چشم خودمون هم اشاره کنیم. چراکه هرکدام محلی برای ورود یا خروج هستن.

پورت شبکه چیست؟ انواع پورت شبکه

پاسخ به سوال پورت چیست در حوزه شبکه هم تقریبا پاسخ مشابهی داره اما کمی گسترده‌تر و ناملموس میشه چون با چشم قابل مشاهده نیست. این یعنی چه؟

پورت شبکه به صورت کلی در دو دسته تقسیم میشه که هر دو در کنار هم امکان استفاده از شبکه و خدمات مختلف اینترنتی رو فراهم می‌کنن. دسته اول به صورت فیزیکی و قابل مشاهده و دسته دوم به صورت نرم‌افزاری تعریف میشن. این دو گروه از پورت‌های شبکه نقش کلیدی در زندگی امروزی ما دارن و بدون هر کدوم از این دو نوع پورت شبکه، عملا شبکه‌ای وجود نداره. این دو دسته چنین نام گذاری شدن:

• پورت‌های سخت افزاری
• پورت‌های نرم افزاری

پورت سخت‌افزاری

پورت‌های سخت افزاری رو حتما می‌شناسید. همان درگاه‌های ورودی روی کامپیوترها و تجهیزاتی مثل مودم و روتر که برای اتصال تجهیزات اکسترنال مورد استفاده قرار می‌گیرن. به عنوان مثال سوئیچ شبکه روی خودش تعداد زیادی پورت برای نصب کابل شبکه داره. به این پورت‌ها، پورت‌های فیزیکی هم گفته میشه. از رایج‌ترین پورت‌های سخت‌افزاری شبکه موارد زیر هستن:

• پورت Universal Serial Bus) USB)

این پورت از پرمصرف‌ترین درگاه‌های شبکه هست. همان درگاه روی کامپیوتر برای نصب ماوس، کیبورد یا پرینتر که به مادربورد وصل بوده و دسترسی سریع به دیتا رو فراهم می‌کنه. در این مورد ممکنه ارور شناسایی نشدن پورت usb هم اتفاق بیافته که با راهکارهای مشخصی قابل رفع هست. این راهکارها در مقاله تعیین شده به صورت کامل توضیح داده شده.

• پورت اترنت یا Local Area Network) LAN)

همان‌طور که از اسمش مشخصه، این پورت بیشتر در شبکه‌های LAN کاربرد داره و برای اتصال به شبکه اینترنت به صورت سیمی مورد استفاده قرار می‌گیره. پورت WAN هم در همین راستا کاربرد داره اما فرق‌هایی باهم دارن که این تفاوت پورت LAN و WAN رو به صورت جدا و مفصل توضیح دادیم.

• پورت Video Graphics Array) VGA)

پورت VGA وظیفه انتقال داده‌های تصویری از کامپیوتر به سیستم‌های پخش مثل مانیتور یا پروژکتور رو بر عهده داره. از این کابل در زندگی روزمره برای اتصال کیس کامپیوتر به مانتیور استفاده میشه.

• پورت High-Definition Multimedia Interface) HDMI)

این PORT هم برای انتقال داده‌های صوتی و تصویری مورد استفاده قرار می‌گیره و در واقع جایگزین قدرتمندی برای پورت VGA هست چون صدا و تصویر رو با کیفیت و سرعت بالایی منتقل می‌کنه.

• پورت صدا

این پورت به صورت سه تایی و در سه رنگ سبز و آبی و قرمز هست که به audio port شناخته میشه. هر کدوم از این سه ورودی کاربرد ویژه خودشون رو دارن. پورت سبز برای خروجی از صدای سیستم مثل اتصال اسپیکر به سیستم، رنگ آبی برای ضبط و ورود صدا به سیستم و رنگ قرمز برای ورودی میکروفن کاربرد داره.

• پورت مودم

این port هم از درگاه‌های پرمصرف حوزه شبکه هست که برای دسترسی به اینترنت ضروریه. این پورت با تبدیل سیگنال‌های آنالوگ به دیجیتال و برعکس نقش خودش رو ایفا می‌کنه. در تصویر زیر می‌تونید پورت مودم رو در کنار سایر پورت‌های فیزیکی مشاهده کنید.

پورت نرم‌افزاری

در حوزه نرم افزاری شبکه، پورت به نقطه‌ مجازی سیستم گفته میشه که دیتا از اون نقطه وارد یا خارج میشه. اگه بخوائیم این مورد رو شفاف‌تر توضیح بدیم بهتره که تبادل دیتا در یک سیستم رو به تبادل نامه پستی تشبیه کنیم. یک نامه برای اینکه از مقصد به مبدا مدنظر برسه، به آدرس، کدپستی و فردی برای تحویل گرفتن نامه داره. در دنیای نرم افزاری نقش کد پستی رو IP اختصاصی و نقش گیرنده نامه رو PORT ایفا می‌کنه. در واقع تفاوت IP و PORT در اینه که آدرس IP مثل ساختمانی هست که کدپستی مشخصی داره و از طریق اون پیدا میشه اما اگه فرد خاصی از داخل ساختمان مدنظرتون باشه باید شماره اتاق یا شماره تلفن داخلی اون فرد رو داشته باشین که همان پورت مجازی یا پورت نرم افزاری یا پورت منطقی محسوب میشه.

همچنین پورت‌ها بین انواع مسیرهای دیتا تفاوت ایجاد کرده و اونها رو دسته‌بندی می‌کنن. برای همین هم هست که شما می‌تونید در سیستم به صورت همزمان یک بازی پلی کنید، ایمیل بفرستید و مطلبی رو در موتورهای جستجوگر، سرچ کنید. در واقع این پورت‌ها هستن که در یک آدرس شبکه، یک multiplexing service برای چندین session فراهم می‌کنن.

حالا برای اینکه پورت‌ها قابل شناسایی باشن شماره‌های مشخص و ثابتی دارن. مثل اینکه در یک ساختمان اداری تعیین میشه که شماره داخلی 101 تا 120 مربوط به واحد بایگانیه. در دنیای شبکه هم در مجموع 65535 شماره وجود داره که تعدادی از این شماره‌ها توسط سازمان IANA برای سرویس‌های خاصی رزرو و اعلام شدن و مابقی شماره پورت‌ها آزاد هستن.

شماره پورت‌های رایج در شبکه

تعدادی از شماره پورت‌های اختصاص داده شده به سرویس‌هایی معین، بسیار رایج و پرمصرف هستن که در این قسمت به مواردی از اونها اشاره می‌کنیم:

و در نهایت نکات مهم در مورد پورت‌ها

با مفهوم پورت آشنا شدیم و گفتیم که در حالت کلی پورت چیست؟ در استفاده از انواع پورت‌های سخت‌افزاری مثل نصب سوئیچ شبکه تمام مراحل واضح و شفافه اما در مورد پورت‌های نرم‌افزاری لازمه که چند نکته امنیتی رو هم توضیح بدیم تا به صورت کامل متوجه بشید که به چه نحوی باید از این دسته پورت‌ها استفاده و نگهداری کرد:

• پورت‌های بلااستفاده رو ببندید و پورت‌های باز رو مرتب و دقیق بررسی کنید.
• فایروال رو به درستی تنظیم کنید و اگر پورت مشکوکی دارین، مطمئن بشید که توسط فایروال مسدود شده. در همین راستا اگه اطلاعات کافی ندارین، آموزش تنظیم فایروال در مودم رو ببینید.
• توصیه میشه DNS رو بررسی کرده و در صورت نیاز مسدود کنید.
• تست نفوذ رو جدی بگیرین.

امیدواریم که مطالب گفته شده براتون مفید باشه، اگه در مورد هرکدوم از بخش‌های مقاله سوالی داشتین در قسمت نظرات مطرح کنید. در اسرع وقت پاسخ گوی سوالات شما هستیم.

سوالات متداول