آموزش نصب CPU روی مادربرد
نت‌رانی‌های عزیز! پردازنده‌ی مرکزی یا سی پی یو قلب تپنده‌ی یک کامپیوتره. جای تعجب نداره که خیلی از افراد حرفه‌ای به سی‌پی‌یوی پرقدرت خودشون افتخار می‌کنن، چون خیلی از کارهای پیچیده با نرم‌افزارهایی مثل افتر افکت و پریمیر نیاز به یک سی‌پی‌یوی سریع و قوی داره.
اگرچه در سال‌های اخیر، با توجه به رشد روزافزون کارت‌های گرافیک و رواج استفاده از درایوهای SSD، ارتقای CPU تا حدودی اهمیت خودش رو بین کاربران از دست داده اما همیشه باید به یاد داشته باشین که سی پی یو یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر شماست و بر اساس قدرتی که داره، می‌تونه تعیین کنه از چه نرم‌افزارهایی میشه استفاده کرد. اگر شما نت‌رانی‌های عزیز در مورد انتخاب CPU شک دارید، راهنمای خرید CPU رو مطالعه کنید.
من در این مطلب از مجله نت ران می‌خوام آموزش نصب سی پی یو روی مادربرد رو به‌صورت تصویری بهتون آموزش بدم.
مادربورد با چه پردازنده‌هایی سازگاره
وقتی تصمیم گرفتین پردازنده‌تون رو ارتقا بدین، قبل از خرید پردازنده‌ی جدید باید مطمئن بشین که مادربوردی که روی سیستم‌تون نصبه از اون پردازنده پشتیبانی می‌کنه. برای اینکه بدونین مادربورد با چه پردازنده‌هایی سازگاره، باید دفترچه‌ی راهنمای اون رو بخونین یا به وب‌سایت سازنده‌ی مادربورد مراجعه کنین.
می‌تونین مدل دقیق مادربوردتون رو در وب‌سایت رسمی سازنده‌ی اون جست‌وجو کنین. بعد از پیدا کردن محصول موردنظر، باید سربرگی که در اون مشخصات فنی نوشته شده و معمولا هم با نام Specification هستش رو باز کنین و لیست پردازنده‌هایی که مادربوردتون از اون‌ها پشتیبانی می‌کنه رو ببینین.
اگر اسم CPU موردنظرتون در لیست وجود داشت، با خیال راحت به سراغ ارتقا سیستم‌تون برین.
برنامه‌ی Cpu-z رو هم می‌تونین دانلود کنین. این نرم‌افزار تمام اطلاعات سیستم‌تون رو به صورت قسمت‌بندی شده در اختیارتون قرار میده. اطلاعات مربوط به Motherboard رو می‌تونین از تب سوم این نرم‌افزار به‌نام Mainboard ببینین و بعد در وب‌سایت سازنده‌ی مادربرد اطلاعات تکمیلی رو پیدا کنین.
آموزش نصب سی پی یو
خیلی‌ها فکر می‌کنن باز کردن کیس کامپیوتر و جابه‌جا کردن قطعات اون، کار خیلی سختیه و هرکسی نمی‌تونه انجامش بده. نمیگم خیلی آسونه و بدون داشتن دانش قبلی میشه این کار رو انجام داد، اما واقعا سخت نیست و با رعایت یکسری نکات میشه راحت کیس رو باز کنین و کارهای مربوط به نصب سی پی یو رو انجام بدین.
در این بخش می‌خوام آموزش نصب سی پی یو اینتل رو به صورت گام‌به‌گام توضیح بدم. بعد از نصب CPU اینتل هم نوبت میرسه به آموزش نصب CPUهای AMD. اگر می‌خواین خودتون نحوه‌ی نصب CPU روی مادربورد رو یاد بگیرین، برای شروع آماده بشین.
نکته‌ای که در بالا بهش اشاره شد، به این دلیله که هر CPU ای به هر سوکت مادربوردی نمی‌خوره و حتما مادربورد و سوکت اون باید با CPU سازگار باشن. اگر اجزا باهم سازگار نباشن، ممکنه بعد از ارتقای سیپییو، سیستم‌تون اصلا بالا نیاد یا اینکه اصلا CPU روی مادربورد نصب نشه.
نصب CPU
قبل از اینکه بخوام برم سراغ آموزش نصب سی پی یو روی مادربورد، باید بهتون بگم برای نصب پردازنده روی سوکت خیلی باید دقت کنین و از جهت درست، چیپ‌ست وارد بشه و اینکه فشار زیادی به اون نیارید. کوچک‌ترین حرکت اشتباهی می‌تونه باعث شکستن یا کج شدن پین‌های پردازنده یا سوکت بشه.
خب حالا بریم سراغ نصب سی پی یو روی مادربورد…
نصب سی پی یو اینتل
- تصویر 1- باز کردن قفل سوکت CPU
اولین کاری که برای نصب سی‌پی‌یوی Intel روی ماردبورد باید انجام بدین اینه که کامپیوترتون رو خاموش کنین، کابل‌ها رو قطع کنین و درب کیس رو باز کنین.
داخل کیس چشم‌تون به سیم‌ها و کابل‌های زیادی می‌خوره. بهتره برای دسترسی راحت به پردازنده و سوکت، کابل‌ها رو جدا کنین و بعد از تموم شدن کار، اون‌ها رو دوباره وصل کنین.
برداشتن CPU قدیمی
- تصویر 2- قرار دادن سیپییو در سوکت
در این مرحله باید فن سیپییو رو بردارین. بعضی از فن‌ها با پیچ تنظیم شدن که اون‌ها رو می‌تونین با پیچ‌گوشتی باز کنین. بعضی دیگه هم با یک براکت که تقریبا شبیه به نگه‌دارنده‌های رم در گوشی‌های اندرویدیه طراحی شدن.
پردازنده‌ی ما به کمک براکت به مادربورد وصل شده. مطابق تصویر 1، اهرم فلزی کوچیکی که براکت نگهدارنده‌ی سوکت LGA اینتل رو قفل می‌کنه، آزاد کنین.
فن پردازنده با استفاده از خمیر سیلیکونی مخصوص به مادربورد وصل شده، بهتره بعد از اینکه فن رو برداشتین، سینک حرارتی رو به‌آرومی عقب بکشین تا اتصال کامل قطع بشه. اگر خواستین از همون فن قدیمی برای پردازنده‌ی جدید استفاده کنین، حواس‌تون باشه که حتما خمیر سیلیکونی اضافه‌ای که ممکنه به بخش پایینی فن چسبیده باشه رو با الکل پاک کنین.
نصب پردازنده
الان می‌تونین تراشه‌ی خودتون رو وارد سوکت مادربورد کنین. مطمئن بشین دو فرورفتگی روی سوکت به‌صورت هم‌راستا روی برآمدگی‌های سوکت قرار بگیره. این فرورفتگی‌ها برای این طراحی شده که سی پی یو به اشتباه داخل سوکت وارد نشه.
زمانی که CPU رو به‌درستی وارد سوکت کردین، می‌تونین اهرم سوکت رو ببندین و براکت نگهدارنده رو به جای اول خودش برگردونین. بعد از اون هم با اهرم فلزی، براکت رو قفل کنین. حواس‌تون باشه که کمی سفته، استرس نگیرین.
- تصویر 3- خمیر سیلیکونی روی CPU
بعد از نصب سی پی یو باید سراغ نصب تجهیزات خنک‌کننده بریم. برای این کار باید قبل از نصب فن روی سی پی یو مقدار کمی از خمیر سیلیکونی رو که به همراه فن به شما فروخته میشه، مثل تصویر 3 در وسط پردازنده بریزین و با وسیله‌ای شبیه به کارت، اون رو روی سطح پردازنده پخش کنین.
نصب فن پردازنده
-
تصویر 4- اتصال فن CPU به مادربورد
یکی از قابلیت‌های خوبی که فن‌های پردازنده اینتل دارن، اینه که از پین‌های فشاری برای نصب روی مادربرد استفاده می‌کنن. برای نصب این نوع فن‌ها فقط لازمه اون رو روی سی پی یو قرار بدین و بعد هم پین‌های فشاری رو داخل سوراخ‌هایی که در چهار گوشه‌ی سی پی یو (روی مادربورد) قرار دارن، فشار بدین. زمانی که این پین‌ها از سمت دیگه‌ی مادربرد خارج شدن، تب قفل مشکی رو به سمت پایین بکشید و اون رو به سمت مرکز سی پی یو بچرخونین تا فن رو به صورت کامل قفل کنین.
اتصال CPU به مادربورد
-
تصویر 5- نصب برق فن به مادربورد
در آخرین مرحله هم نوبت میرسه به اتصال سیم برق فن به هدر تعبیه شده روی مادربرد. این کار باید مثل تصویر 5 انجام بشه. پروسه نصب فن‌هایی که جداگانه خریداری میشن، کمی سخت‌تره و نیازه که از براکت‌های نگهدارنده و شیوه‌های دیگه‌ی نصب استفاده کنین. در این موارد بهتره بر اساس راهنمای تهیه شده توسط تولیدکننده‌ی مادربورد عمل کنین.
در ادامه برای آموزش نصب سی پی یو AMD ما رو همراهی کنین.
نصب سی پی یو AMD
-
تصویر 6- نحوه‌ی نصب سی پی یو AMD
سوکت نصب تراشه‌های AMD نسبت به سی پی یوهای اینتل کمی متفاوته. اگر به یک مادربرد با سوکت +FM2 نگاه کنین، متوجه می‌شین که هیچ پین فلزی‌ای روی اون قرار نداره و به‌جاش پین‌هایی که برای نصب سیپییو روی مادربرد موردنیاز هستن، زیر خود پردازنده قرار دارن. خب بریم سراغ نصب سی پی یو روی مادربورد.
نصب سی پی یو روی سوکت
-
تصویر 7- نصب پردازنده‌ی AMD روی سوکت
دقیقا مثل نصب سی پی یو اینتل، باید قبل از باز کردن کیس، اتصال کامپیوتر با برق رو قطع کنین. بعد از جدا کردن سیم‌هایی که داخل کیس قرار دارن، میرسیم به جدا کردن پردازنده‌ی قدیمی. کار رو با بازکردن اهرم نگهدارنده شروع می‌کنیم. بعد به آرومی و با دقت زیاد پردازنده‌ی قدیمی رو جدا می‌کنیم.
بعد از اون می‌تونیم سی پی یو رو به‌گونه‌ای داخل سوکت قرار بدیم که مثلث طلایی موجود روی گوشه‌ی تراشه، با مثلثی که در گوشه‌ی سوکت قرار گرفته، هم‌راستا باشن. در این مرحله، یک فشار کوچیک می‌تونه سی پی یو رو به صورت کاملا محکم داخل سوکت نگه داره، البته بعد از اینکه مطمئن شدیم به‌درستی در محل خودش جای گرفته.
برای قفل کردن سی پی یو و ثابت نگه‌داشتن اون، اهرم نگهدارنده رو به صورت کامل پایین بیارین و محکم کنید.
تفاوت بزرگی که بین فناوری ساخت پردازنده‌ی اینتل و AMD و سوکت اون‌ها وجود داره، اینه که در زمان نصب سی پی یو، برای نصب فن‌های اینتل باید از پیچ‌های فشاری استفاده کنین اما فن‌های AMD با ترکیبی از فرورفتگی‌ها و اهرم‌ها نصب میشن.
نصب فن سی پی یو
-
تصویر 8- سوکت سی پی یو AMD
برای نصب فن CPU باید ابتدا براکت نصب روی فن رو به گیره‌ی پلاستیکی که در قسمت بالایی پردازنده قرار داره متصل کنین و بعد از اون براکت رو روی گیره‌هایی که در سمت مخالف CPU قرار داره، نصب کنین.
برای اتصال مناسب CPU و فن و در نتیجه‌ی انتقال صحیح گرما از CPU به فن، باید از خمیر سیلیکونی استفاده کنین. حواس‌تون باشه که نه خیلی کم از این خمیر بزنین نه خیلی زیاد. بعد از زدن خمیر سیلیکونی هم وضعیت اهرم قفل رو تغییر بدین. الان دیگه فرآیند نصب سی پی یو روی مادربرد به صورت کامل انجام شده. البته قطعات زیادی مونده که باید روی مادربرد نصب بشن، اما خب تا همین‌جا هم با نصب پردازنده قدم بزرگی رو در این مسیر برداشتین.
حرف آخر
در این مطلب سعی کردم که به‌صورت تصویری مراحل انجام نصب CPUهای اینتل و AMD روی مادربورد رو آموزش بدم تا بتونین بر اساس تصاویر، خودتون نسبت به ارتقا سیستم‌تون اقدام کنین. اگر در مراحل انجام کار با مشکل مواجه شدین یا در این زمینه سوالی داشتین، در بخش نظرات مطرح کنین تا من و همکارام در اسرع وقت شما رو راهنمایی کنیم.
دانلود فایل pdf این آموزش:
سوالات متداول
بله. برای این کار به تجهیزات خاصی نیاز ندارید و خودتون هم می‌تونین این کار رو انجام بدین. مراحل کار رو از روی تصاویر با دقت انجام بدین.
خیر. قبل از اینکه پردازنده رو تهیه کنین، باید مطمئن بشین مادربورد از چه پردازنده‌هایی پشتیبانی می‌کنه.
CPU جدیدی که خریدین، خمیر سیلیکون، روغن حرارتی مخصوص و فن خنک کننده از تجهیزاتی هستن که به اون‌ها نیاز دارین.
همراه بعضی از مدل‌های پردازنده‌ها، فن خنک کننده هم ارائه میشه، ولی بعضی‌های دیگه بدون فن فروخته میشن.
ببخشید روی لپتاپ ها هم همینجوری یا فرق داره؟
این واسه کامپیوتر هست ، لپتاپ فقط میشه رمش رو ارتقا داد ، هیچی دیگش رو نمیشه تعویض یا ارتقا داد