مناطق تحت پوشش فیبر نوری در تهران و کرج 1404

امروزه بخش قابل ‌توجهی از زندگی ما به اینترنت پرسرعت وابسته است. همچنین، اینترنت به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های حیاتی، نقشی اساسی را در زندگی روزمره، فعالیت‌های تجاری، امور اداری گرفته تا آموزش، سرگرمی و ارتباطات روزمره، کسب و کارهای آنلاین و توسعه زیرساخت‌های ملی نقش اساسی و مهمی را در کشور ایفا می‌کند. در این مقاله از نت ران قصد داریم به معرفی آخرین وضعیت مناطق تحت پوشش فیبر نوری در تهران و کرج بپردازیم و نحوه استعلام، مزایا و مراحل درخواست این سرویس را به‌صورت کامل بررسی کنیم.

فیبر نوری چیست؟

اطلاعات و داده ها می توانند از راه های مختلفی به مسیرهای مشخص شده هدایت و انتقال داده شوند مانند امواج الکترومغناطیسی رادیویی و نوری  و یا حتی روش‌های ساده‌تری مانند ارسال علائم دود که در گذشته از این روش استفاده می کردند. اما با گذشت زمان و پیشرفت در حوزه انتقال اطلاعات و داده ها تکنولوژی فناوری فیبر نوری (Fiber Optic) یا تانوما (TANOMA) در کشور راه اندازی و تاسیس شد. اگر بخواهیم این تکنولوژی را با یک مثال ساده تعریف کنیم به راحتی می توان گفت، زمانی که دو نفر رو‌به ‌روی هم صحبت می‌کنند، هوا نقش محیط انتقال صوت را دارد. در گذشته از کابل‌های مسی و کابل شبکه ‌های اولیه برای اتصال استفاده می‌شد، اما امروز با توسعه شبکه‌های نوین، پچ کورد فیبر نوری و تجهیزات تخصصی جایگزین آن شده‌اند.

ساختار و مسیر انتقال داده در یک سیستم ارتباطی فیبر نوری

این تصویر نمودار ساختار و مسیر انتقال داده در یک سیستم ارتباطی فیبر نوری شرح داده شده است.

مزایای استفاده از اینترنت فیبر نوری

استفاده از اینترنت فیبر نوری در مقایسه با فناوری‌های قدیمی‌تر مانند ADSL و VDSL مزایای قابل‌توجهی دارد:

• سرعت انتقال بسیار بالا: تا چند گیگابیت بر ثانیه برای کاربران خانگی
• پایداری و کیفیت اتصال: بدون افت سرعت یا قطعی در ساعات اوج مصرف
• مقاومت در برابر نویز و تداخل الکترومغناطیسی
• کاهش مصرف انرژی و افزایش ایمنی شبکه
• افزایش عمر مفید کابل‌ها و تجهیزات

همچنین در زیرساخت‌های فیبر نوری از تجهیزات پیشرفته استفاده می‌شود؛ تجهیزاتی مانند اتصالات نوری، رک‌ها و مبدل‌ها که تحت عنوان تجهیزات فیبر نوری شناخته می‌شوند و نقش مهمی در عملکرد صحیح شبکه دارند.

نقش فیبر نوری در تهران و کرج چیست؟

شهرهای تهران و کرج از پرجمعیت‌ترین و مهم‌ترین مراکز اقتصادی ایران محسوب می‌شوند. در این دو کلان‌شهر، استفاده از اینترنت پرسرعت نقش حیاتی در رشد شرکت‌ها، توسعه کسب‌وکارها و افزایش بهره‌وری سازمان‌ها دارد. دسترسی به اینترنت پایدار و با کیفیت، یکی از نیازهای اصلی مجموعه‌های فعال در این مناطق به شمار می‌رود. انتخاب اینترنت فیبر نوری تنها به دلیل سرعت بالا نیست؛ بلکه این فناوری بنیان ارتباطی آینده محسوب می‌شود. رشد شهرهای هوشمند، اینترنت اشیا (IoT) و خدمات ابری (Cloud) همگی نیازمند زیرساختی قدرتمند هستند که فیبر نوری آن را فراهم می‌کند.

روند گسترش شبکه فیبر نوری (تانوما) در ایران

فناوری تانوما مخفف عبارت «تار نوری مخابرات ایران» است. در این فناوری، کابل‌های فیبر نوری جایگزین کابل‌های مسی قدیمی می‌شوند تا سرعت انتقال اطلاعات به شکل چشمگیری افزایش یابد. فیبر نوری با استفاده از رشته‌های بسیار نازک از جنس شیشه یا پلاستیک، سیگنال‌های نوری را منتقل می‌کند. این ساختار سبب می‌شود پهنای باند بالاتر، پایداری بیشتر و نویز کمتر در شبکه ایجاد شود. برخلاف اینترنت ADSL که سرعت آن وابسته به فاصله کاربر از مرکز مخابرات است، در فناوری FTTH (Fiber To The Home) کابل فیبر نوری مستقیماً تا محل کاربر کشیده می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود کاربر بدون افت سرعت و با تأخیر بسیار پایین از اینترنت استفاده کند. وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات ایران از سال ۱۳۹۵ توسعه شبکه فیبر نوری را در کشور آغاز کردند. هدف این طرح، دسترسی بیش از ۲۰ میلیون خانوار ایرانی به اینترنت فیبر نوری تا سال‌های آینده است.

کدام شهرهای ایران تحت پوشش اینترنت فیبر نوری قرار دارند؟

در حال حاضر از میان ۳۱ استان کشور، بیش از ۲۵ استان به شبکه اینترنت فیبر نوری دسترسی پیدا کرده‌اند و اپراتورهای مختلف در حال ارائه این سرویس در شهرهای مختلف ایران هستند. هرچند پوشش فیبر نوری به‌صورت کامل در تمامی شهرها انجام نشده، اما روند توسعه این فناوری با سرعت بالایی در حال پیشرفت است. در جدول زیر نمونه‌هایی از استان‌ها و اپراتورهای فعال در حوزه فیبر نوری مشاهده می‌کنید. (این فهرست کامل نیست و به‌مرور زمان گسترش خواهد یافت). برای اطمینان از اینکه آدرس شما تحت پوشش فیبر نوری قرار دارد یا خیر، بهترین روش این است که از طریق سایت مخابرات یا تماس با مرکز مخابرات منطقه، وضعیت پوشش را استعلام کنید و از پشتیبانی اپراتورها اطلاعات دقیق بگیرید.

ردیف	شهر تحت پوشش	اپراتور
1	آذریایجان غربی	مخابرات ایران
2	اردبیل	مخابرات ایران
3	البرز	مخابرات ایران
4	بوشهر	مخابرات ایران
5	تهران	مخابرات ایران، شاتل، رایتل، صبانت، آسیاتک
6	خراسان رضوی	مخابرات ایران، شاتل
7	زنجان	مخابرات ایران
8	خوزستان	مخابرات ایران
9	سمنان	مخابرات ایران
10	قزوین	مخابرات ایران
11	قم	مخابرات ایران، شاتل
12	کرمانشاه	آسیاتک
13	مازندران	مخابرات ایران، آسیاتک
14	هرمزگان	پیشگامان، فناپ تلکام
15	یزد	مخابرات ایران، پیشگامان
16	گیلان	فناپ تلکام
17	مرکزی	مخابرات ایران، شاتل

مراحل درخواست اینترنت فیبر نوری

فرآیند ثبت‌نام و راه‌اندازی اینترنت فیبر نوری در شهرهایی مانند تهران و کرج شامل چند مرحله ساده است:

1. استعلام منطقه تحت پوشش:
   ابتدا باید بررسی کنید که آیا منطقه شما در محدوده پوشش شبکه فیبر نوری قرار دارد یا خیر. این کار از طریق سایت مخابرات یا اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات (مانند شاتل، آسیاتک، صبانت و رایتل) انجام می‌شود.
2. ثبت درخواست سرویس:
   پس از اطمینان از تحت پوشش بودن منطقه، می‌توانید با مراجعه به سامانه مخابرات یا وب‌سایت اپراتور مورد نظر، سرویس اینترنت فیبر نوری (FTTH) را انتخاب کرده و درخواست خود را ثبت کنید.
3. نصب تجهیزات و فعال‌سازی:
   کارشناسان مخابرات در محل حضور یافته و کابل مسی قدیمی را با کابل فیبر نوری جایگزین می‌کنند. سپس تجهیزات نوری و مودم مخصوص نصب شده و سرویس فعال می‌شود.

نقشه فیبر نوری تهران و مناطق تحت پوشش

شهر تهران به‌عنوان پایتخت کشور، اولین و گسترده‌ترین بستر توسعه اینترنت فیبر نوری در ایران را داراست. در حال حاضر بیش از ۱۰ اپراتور از جمله مخابرات ایران، شاتل، آسیاتک، رایتل، صبانت و فناپ تلکام خدمات FTTH را در مناطق مختلف تهران ارائه می‌دهند. برای اطلاع دقیق از وضعیت پوشش هر منطقه، کاربران می‌توانند وارد نقشه فیبر نوری تهران در سامانه شرکت مخابرات شوند. بر اساس آخرین آمار منتشرشده، مناطق شمالی، مرکزی و بخش‌هایی از شرق تهران بیشترین پوشش فعال را دارند. مناطقی نظیر ونک، جردن، سعادت‌آباد، نیاوران، پاسداران، نارمک، تهران‌پارس و یوسف‌آباد از جمله نقاطی هستند که به‌صورت کامل تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار گرفته‌اند. در مناطق جنوبی و غربی تهران نیز توسعه شبکه با سرعت بالایی در حال انجام است. به عنوان مثال، بخش‌هایی از شهرک غرب، صادقیه، اکباتان و اسلامشهر نیز به تازگی به نقشه پوشش فیبر نوری تهران اضافه شده‌اند.

نقشه فیبر نوری کرج و آخرین وضعیت توسعه

شهر کرج به‌عنوان مرکز استان البرز نیز در سال‌های اخیر به یکی از قطب‌های توسعه فناوری فیبر نوری تبدیل شده است. شرکت مخابرات استان البرز با همکاری اپراتورهای خصوصی، طرح گسترش شبکه FTTH را در چندین منطقه از کرج اجرا کرده است. بر اساس نقشه فیبر نوری کرج، مناطق مرکزی و شمالی شهر از جمله عظیمیه، گلشهر، جهانشهر، گوهردشت و مهرشهر در حال حاضر دارای پوشش کامل یا نیمه‌کامل هستند. همچنین مناطق جنوبی شهر مانند حصارک، کیان‌مهر و رجایی‌شهر در فاز توسعه قرار دارند. اپراتورهای فعال در کرج شامل مخابرات البرز، شاتل، آسیاتک و پیشگامان هستند. کاربران می‌توانند با ورود به سامانه استعلام مخابرات البرز یا تماس با اپراتور خود، وضعیت دقیق پوشش را مشاهده کنند.

وضعیت اپراتورها و مناطق فعال در کشور

در حال حاضر بیش از ۲۵ استان کشور دارای پوشش فعال فیبر نوری هستند. در جدول زیر برخی از استان‌ها و اپراتورهای فعال در آنها آورده شده است. همچنین توسعه فیبر نوری در استان‌های دیگر نیز در دست اجراست و انتظار می‌رود طی سال‌های آینده بخش عمده‌ای از مناطق شهری کشور تحت پوشش کامل قرار گیرند.

قم	مخابرات، شاتل
یزد	مخابرات، پیشگامان
مازندران	مخابرات، آسیاتک
هرمزگان	فناپ تلکام، پیشگامان

جمع‌بندی

فناوری فیبر نوری، نسل جدید ارتباطات اینترنتی در ایران است که سرعت، پایداری و امنیت شبکه را به سطحی بی‌سابقه رسانده است. شهرهای تهران و کرج به‌عنوان دو مرکز اصلی توسعه این فناوری، اکنون میزبان ده‌ها هزار کاربر فیبر نوری هستند و پوشش این شبکه روزبه‌روز در حال گسترش است.

کاربران می‌توانند با مراجعه به نقشه فیبر نوری تهران یا نقشه فیبر نوری کرج در وب‌سایت مخابرات، وضعیت دقیق منطقه خود را بررسی کنند و در صورت تحت پوشش بودن، درخواست فعال‌سازی سرویس را ثبت نمایند.

در نهایت، با توجه به مزایای چشمگیر این فناوری، انتظار می‌رود طی سال‌های آینده فیبر نوری به بستر اصلی اینترنت در سراسر ایران تبدیل شود و جایگزین کامل فناوری‌های قدیمی گردد.