8 مورد از عادت های غلط کامپیوتر که سیستم شما را نابود می‌کند.

در این مقاله قصد داریم درباره‌ی عادت‌های نابود کننده کامپیوتر با شما صحبت کنیم. کارهایی که می‌تونه خیلی زود کامپیوتر شما رو نابود کنه. متاسفانه هیچ چیزی در این دنیا برای همیشه دوام نمیاره و فناوری هم از این قاعده مستثنی نیست. حتی میشه گفت تجهیزات فناوری بیشتر از هر چیز دیگه‌ای در معرض آسیب و نابودیه. البته این مسئله تا حد زیادی به رفتار شما بستگی داره. یک کامپیوتر در صورتی که درست نگهداری بشه، چندین سال می‌تونه دوام بیاره. اصلاح عادت‌های کامپیوتری و نحوه‌ استفاده از اون باعث میشه که کامپیوتر شما نه تنها طول عمر بیشتری داشته باشه. بلکه از خرابی دائمی اون جلوگیری بشه. از اونجایی که خرابی سیستم ممکنه باعث از دست رفتن اطلاعات حیاتی شما بشه و به کار شما لطمه بزنه. پس بهتره این رفتارهای غلط رو بشناسید و از انجامشون موقع کار با کامپیوتر پرهیز کنید.

 ۸ عادت اشتباه که کامپیوتر شما رو نابود می‌کنه

اگر لپ ‌تاپ‌تون خیلی زودتر از چیزی که انتظار داشتید خراب شده، به احتمال زیاد یکسری عادت‌های غلط شما باعث این مسئله شده. در ادامه یکسری از مهم‌ترین عادت‌ های غلط کامپیوتر رو به شما معرفی می‌کنیم که ممکنه در کوتاه مدت آسیب‌های جدی به لپ تاپ شما بزنه.

قرار دادن کامپیوتر یا لپ تاپ روی یک سطح پارچه‌ای

گرما دشمن مرگبار کامپیوتر و لپ تاپ شماست. اگر کامپیوتر بیش از حد گرم بشه، باعث میشه پردازنده سرعتش کند بشه یا به خودش فشار بیاره تا دما رو پایین نگه داره یا اینکه کلا خاموش بشه. در هر حال کار کردن کامپیوتر در دماهای بالا برای یک مدت طولانی می‌تونه طول عمر پردازنده، فن کامپیوتر و باتری اون رو کاهش بده. این کار باعث میشه کامپیوتر موقع کار کردن صداهای بلندی از خودش تولید کنه. برای یک کامپیوتر خانگی راه‌حل این مشکل خیلی ساده است. کافیه کیس کامپیوتر رو در فضایی قرار بدید که جریان هوا به اندازه‌ی کافی وجود داشته باشه. در شبکه‌های بزرگ از رک شبکه که در داخل خودش تجهیزات پسیو شبکه مثل فن و خنک‌کننده داره استفاده میشه.

 اضافه کردن فن و دریچه هم برای ایجاد جریان خنک در اطراف قطعات داخلی می‌تونه کارساز باشه. بنابراین حتما از کیس‌هایی استفاده کنید که هوای کافی در داخلش جریان داشته باشه و گرما رو از خودش خارج کنه. یک کار دیگه که باید انجام بدید تمیز کردن داخل کیس هست. شما باید چند وقت یکبار داخل کیس رو با یک وسیله مثل سشوار گردگیری کنید و گرد و غبار رو خارج کنید تا فن‌ها به درستی کار کنند.

اما در مورد لپ‌ تاپ‌ها جریان یکم فرق داره. این دستگاه‌ها حالت فشرده‌ شده‌ی کیس‌ها هستند و جریان هوا داخلشون خیلی کمتره. بنابراین اگر کمی دما از حد معمول بیشتر بشه، داخل لپ تاپ غوغا میشه. از اونجایی که لپ تاپ قابل حمله و هر جایی ممکنه قرار داده بشه، پس حواستون باشه که هر مکانی رو برای گذاشتن لپ تاپ انتخاب نکنید. یکی از بدترین عادت‌های غلط کامپیوتر برای لپ تاپ اینه که اون رو روی پارچه‌های مخملی یا پتو بزارید. این نوع پارچه‌ها تبادل هوا ندارند و دریچه‌های فن رو تقریبا می‌بندند. این باعث میشه که لپ تاپ خیلی سریع داغ بشه و به مرور قطعات داخلیش از کار بیفته. پس بهتره از سطوح مشبک یا کولپد برای اون استفاده کنید. با این کار جریان هوا مسدود نمیشه و لپ تاپ هم داغ نمی‌کنه.

گردگیری نکردن سیستم

همه‌ی کامپیوترها با گذشت زمان به مرور گرد و غبار داخلشون جمع میشه. این مسئله باعث گرم شدن اجزا و سخت‌تر کار کردنشون میشه. تمیز کردن مرتب کامپیوتر می‌تونه در وهله‌ی اول از ورود اشیا پرخطر به داخل کامپیوتر جلوگیری کنه. مثلا ورود مو یا پر حیوانات خانگی به داخل کامپیوتر ممکنه اون رو خراب کنه. از طرف دیگه گذاشتن لپ تاپ روی زمین هم ممکنه یکسری زباله‌های ریز رو به داخل اون بکشه. بنابراین حواستون باشه که سیستم‌تون رو هر جایی قرار ندید و حتما هر چند ماه یکبار اون رو گردگیری کنید.

یکی دیگه از عادت های غلط کامپیوتر خصوصا برای فیلم‌بازها و گیمرها، خوردن و نوشیدن کنار کامپیوتره. این مسئله باعث میشه که هر نوع خرده‌های خوراکی وارد کامپیوتر بشه که ممکنه به کلیدها و سوئیچ‌ها آسیب بزنه. از طرف دیگه حتما شما هم داستان‌های ترسناکی که درباره‌ی ریختن چای و قهوه روی کامپیوتر و لپ‌ تاپ میگن رو شنیدید. پس مراقب باشید، خودتون به این مسئله دچار نشید. موقع گردگیری و تمیز کردن کامپیوتر هم باید خیلی مراقب باشید و از هر پاک کننده‌ای استفاده نکنید. بهتره از پاک‌کننده‌های ملایم و پدهای نرم برای این کار استفاده کنید.

با بی‌احتیاطی با لپ تاپ کار کردن

یکی دیگه از عادت های غلط کامپیوتر بی‌احتیاطی و مراقب نبودن موقع کار با اونه. درسته که کامپیوترهای خانگی بدنه‌ی محکمی دارند و راحت میشه باهاشون کار کرد. اما لپ تاپ‌ها نیاز به مراقبت دارند و موقع کار باهاشون باید خیلی مراقب باشید. خیلی افراد لپ تاپ‌ رو در حالت بسته روی مانیتور اون قرار میدن. یا وقتی می‌‌خوان اون رو باز کنند با شتاب لولا رو باز می‌کنند. پرت کردن لپ تاپ به سمت مبل و تخت هم که عادت خیلیاست. شاید بگید مبل و تخت سطوح نرمی هستند و اتفاقی نمیفته. ولی باید بگیم این احتمال وجود داره که یکبار هم لپ تاپ‌تون برای همیشه با شما خداحافظی کنه. استفاده از لپ تاپ به عنوان زیرلیوانی و زیربشقابی هم یکی دیگه از عادت های غلط کامپیوتر هست که ممکنه یک آسیب جدی به این وسیله وارد کنه.

این نکته رو به خاطر داشته باشید که لپ تاپ‌ها علیرغم اینکه ماهیت قابل حمل دارند، اصلا وسایل بادوامی محسوب نمیشن. بنابراین نباید هر طور دوس داشتید باهاشون رفتار کنید؛ چون خیلی راحت آسیب می‌بینند. در بهترین حالت ممکنه این عادت‌های اشتباه باعث بشه لولای لپ تاپ فرسوده بشه یا اینکه ترک بخوره. اما مثلا لپ تاپی که هارد HDD روی خودش داره، ممکنه خیلی سریع با یک ضربه‌ی کوچیک دیسک هاردش آسیب ببینه و کل اطلاعاتشو از دست بده.

مدیریت غلط باتری‌های قدیمی

یکی از پرهزینه‌ترین عادت های غلط کامپیوتر، مربوط به باتریه. اگر باتری لپ تاپ شما در اوایل خرید، قابلیت نگهداری شارژ برای هشت ساعت رو داشته، دلیل نمیشه که همیشه همین‌طور بمونه. باتری‌های لپ تاپ با گذشت زمان تحلیل میرن. ممکنه لپ تاپی که روزهای اول هشت ساعت شارژ داشته، بعد از چند سال نگهداری شارژش به هفت، شش یا کمتر ساعت برسه. در واقع هیچ راه فراری از این کاهش قدرت باتری ندارید، اما می‌تونید این اتفاق رو عقب بندازید. در فواصل زمانی مشخص از تست سلامت باتری لپ تاپ هم برای این کار استفاده کنید.

اگر شما هم از اون دسته افرادی هستید که باتری لپ تاپ رو تا رسیدن به صفر درصد ازش کار می‌کشید. باید بگیم که باتری شما در معرض خطره. وقتی که تخلیه‌های کم داشته باشید و مرتبا لپ تاپ رو شارژ کنید. باتری شما ماندگاری و طول عمر بیشتری داره. این مزیت وقتی جذاب میشه که شما در هواپیما یا جایی که دسترسی به برق ندارید، بخواید از لپ تاپ استفاده کنید.

این نکته رو هم در نظر داشته باشید که وقتی که باتری شما متورم شده باشه و برآمدگیش به حدی باشه که بین پانل‌ها فاصله بندازه، باید باتری لپ تاپ رو عوض کنید. موقع خرید باتری هم دنبال باتری‌های ارزون‌قیمت از فروشگاه‌های معمولی نباشید. شما باید یک باتری اورجینال از یک فروشگاه معتبر بخرید.

بی‌توجهی به ایمنی برق

از عادت های غلط کامپیوتر که ممکنه سیستم شما رو داغون کنه، مشکلات برقی هست. کامپیوترها چه خانگی و چه لپ تاپ مقدار قابل توجهی برق نیاز دارند و در معرض آسیب‌های ناشی از نوسانات برق هستند. افزایش موقتی ولتاژ می‌تونه به سیستم شما آسیب بزنه. این مشکل وقتی رخ میده که یک دستگاه پرمصرف دیگه در خونه‌ی شما روشن بشه یا اتفاقی در شبکه‌ی برق شهری بیفته. البته منبع تغذیه‌ی کامپیوتر یسری حفاظت‌های اولیه در برابر نوسانات برقی داره. اما با نصب یک محافظ برق اختصاصی می‌تونید حفاظت قوی‌تر و مطمئن‌تری برای خودتون ایجاد کنید.

این نکته رو هم در نظر داشته باشید که محافظ‌های برق عمر محدودی دارند و باید هر سه تا پنج سال یکبار تعویض بشن. چون این محافظ‌ها هم به مرور زمان فرسوده میشن و اگر قدیمی باشند تقریبا هیچ حفاظتی برای کامپیوتر ایجاد نمی‌کنند. موقع خرید محافظ برق اگر کمی بیشتر هزینه کنید، می‌تونید منبع تغذیه‌های UPS بخرید که یک باتری پشتیبان دارند و موقع قطعی برق از اطلاعات شما محافظت می‌کنند.

فشار وارد کردن به کابل و پورت‌ها

اگرچه آسیب زدن به پورت‌های USB و کابل‌ها به اندازه‌ی استفاده‌ی نادرست از آداپتور برق خطرناک نیست؛ ولی جزو عادت های غلط کامپیوتر محسوب میشه و باید مراقب اون باشید. اینکه یک کابل شبکه وارد یک پورت نشه و نباید به زور اون رو داخل پورت وارد کرد. یک مسئله‌ی کاملا بدیهی و ساده است که بعضی افراد بهش اعتقادی ندارند. دیده شده شخصی که تلاش می‌کرده کابل USB رو به زور وارد پورت FIREWIRE کنه و هر دو تا رو شکسته!

علاوه بر این موقع اتصال کابل‌ها و دستگا‌ه‌ها هم باید مراقبت بیشتری داشته باشید. مثلا کابل‌هایی مثل کابل برق وقتی به لپ تاپ یا کامپیوتر خانگی وصل میشن، نباید تا بخورند. فلش مموری‌ها رو باید مراقب باشید تا بهشون فشار وارد نشه و داخل پورت نشکنند. با در نظر گرفتن این نکته که اغلب سیستم‌های جدید یکی یا نهایتا دو تا پورت USB دارند، پس بهتره نهایت دقت‌تون رو برای مراقبت از اونا به کار ببرید. کابل‌ها هم همین‌طور هستند. مراقب باشید یک کابل بیش از حد خم و باز نشه تا اتصالات داخلی و خارجیش آسیب نبینه. اونا رو از دسترس حیوانات خانگی و بچه‌های کوچیک دور نگه دارید و دور چیزی نیپچیدشون.

اتلاف وقت برای تعمیر و نگهداری‌های غیرضروری

زمانی‌که ویندوز XP مرسوم بود، کامپیوترها سخت‌افزارهای محدودی داشتند و سرعتشون دائما کند میشد. در اون زمان حذف فایل‌های بلااستفاده و موقتی می‌تونست سرعت کامپیوتر رو به شکل قابل توجهی زیاد کنه. اما امروزه این روش خیلی تاثیری روی سرعت و عملکرد کامپیوتر نداره. متاسفانه نرم‌افزارهای PC Cleaning زیادی مرسوم شدند که اغلبشون کلاهبردارین و کار مهمی انجام نمیدن. علاوه بر این اصطلاحا نگهداری‌ها حتی ممکنه به سیستم‌تون آسیب هم بزنه. خیلی از پاک کننده‌های رجیستری تقریبا هیچ مزیتی که ندارند هیچ، تازه ورودی‌هایی از رجیستری رو حذف می‌کنند که شما بهشون نیاز دارید. در واقع این برنامه‌ها بیشتر مخربند تا مفید. ضمن اینکه بعضی از این ابزارها با ادعای جلوگیری از جاسوسی ویندوز 10، بعضی از ویژگی‌های مفید این ویندوز رو هم خراب می‌کنند.

خیلی از افراد درباره‌ی اینکه چرا سیستم‌شون درست کار نمی‌کنه گیج شدند و نمی‌دونند که مشکل از این ابزارهاست. بهتره قبل از نصب این برنامه‌ها یک مروری روی تنظیمات ویندوز 10 داشته باشید. و کارهایی که این ویندوز انجام میده رو یاد بگیرید و خودتون تنظیماتش رو تغییر بدید. در مقاله‌ی آشنایی با ترفندهای ویندوز 10 ما یکسری ترفندهای کاربردی این ویندوز رو به شما آموزش دادیم که می‌تونید استفاده کنید.

برای تمیز کردن هارد دیسک کامپیوترتون بهتره از ابزار داخلی ویندوز یعنی Windows Disk Cleanup استفاده کنید. همچنین هر فیلم، موسیقی و فایلی که لازم ندارید رو هم خودتون حذف کنید. اگر هم کامپیوترتون درست کار نمی‌کنه، بهتره درایورهای اون رو حذف کنید و مجددا دانلود و نصب کنید. اگر این روش‌ها جواب نداد، بهتره در فکر ارتقای سخت افزار باشید.

گشت و گذار در اینترنت به شکل ناامن

یکی از عادت های غلط کامپیوتر که میشه گفت علت خیلی از مشکلات نرم افزاری هم هست، گشت و گذار بدون حفاظت در اینترنته. برخلاف تصور خیلی از افراد، حتی سایت‌های قانونی و معتبر هم ممکنه بدافزار داشته باشند و سیستم شما رو آلوده کنند. بنابراین داشتن یک آنتی ویروس روی سیستم تقریبا ضروریه. خوشبختانه قابلیت Windows Defender در ویندوز مایکروسافت چند سالی هست که خیلی خوب شده و می‌تونه محافظت خوبی از خودش ارائه بده. شما می‌تونید برای بالا بردن امنیت این ویندوز از این آنتی‌ ویروس داخلی استفاده کنید. نحوه‌ی فعال کردن آنتی ویروس داخلی در ویندوز 10 رو می‌تونید در این مقاله مطالعه کنید. با این حال برای حفاظت بیشتر و مطمئن‌تر بهتره یک آنتی ویروس خارجی هم داشته باشید. ما به شما Malwarebytes Anti-Malware رو پیشنهاد میدیم. این ابزار در کنار Windows Defender یک امنیت حرفه‌ای برای مرورگرهای شما فراهم می‌کنه.

نسخه‌ی رایگان این ابزار می‌تونه یک اسکن کلی انجام بده که بد نیست. اما نسخه‌ی غیررایگانش قابلیت‌های زیادی مثل جلوگیری از برنامه‌های مخرب در سایت‌ها رو هم میسر می‌کنه. به طور کلی این ابزار می‌تونه حفاظت خوبی برای گشت و گذارهای اینترنتی باشه. در کنار این موارد بهتره سایر ترفندهای امنیتی رو هم خودتون اجرا کنید. مثلا نرم افزارها رو به روز نگه دارید. از برنامه‌های مدیریت پسورد استفاده کنید. کلاهبرداری‌های فیشینگ رو شناسایی کنید و رمز عبور وایفای‌تون رو با رمزنگاری WPA2 ایمنش کنید.

حرف آخر

در این مقاله از مجموعه مقالات نتران گفتیم که کامپیوترها مثل همکاران ما هستند. جلوگیری از عادت های غلط کامپیوتر و داشتن عادت‌های درست باعث میشه که نه تنها بهره‌وری سیستم ما افزایش پیدا کنه. بلکه کیفیت کار ما رو هم ارتقا میده. کامپیوترها همونقدر که می‌تونن کیفیت زندگی ما رو بیشتر کنند، می‌تونند باعث هدر دادن انرژی، وقت و هزینه‌ی ما بشن. از اونجایی که ما در کامپیوترها اطلاعات مهمی رو ذخیره می‌کنیم پس باید به سلامت و عملکرد اونا هم توجه داشته باشیم. خیلی از افراد تمامی اطلاعات و داده‌های شغلی‌شون رو در این سیستم‌ها ذخیره می‌کنند. بدون اینکه بدونند چطور باید از اونا محافظت کنند. شناخت عادت های غلط کامپیوتر و جلوگیری از اونا می‌تونه به شما در حفظ امنیت داده‌ها و افزایش بهره‌وری سیستم کمک اساسی کنه و روی کیفیت زندگی شما هم تاثیر بزاره.

سوالات متداول