مقدمه ای بر تاریخچه رمزنگاری

انسانها در تمام دوره های تاریخی درگیر دو نیاز طبیعی خود بودند. این نیازها شامل برقراری و تبادل اطلاعات و همچنین انتخاب فردی برای این منظور بوده است. اینکه بخواهیم با فرد انتخابی خود به گونه ای تبادل اطلاعات کنیم تا فرد غیری از این ارتباط اطلاعی نداشته باشد یا حداقل از اطلاعات تبادل شده مطلع نباشد، موجب بوجود آمدن هنر کد کردن اطلاعات به منظور اختفا پیام شده است. با پیشرفت علم در جوامع انسانی این هنر در امنیت اطلاعات به  عنوان مرزنگای شناخته شد و تحولات آن در طول تاریخ را تاریخچه رمزنگاری گویند. با وجود اینکه این نوع رمزنگاری های باستانی امروزه به علت بوجود آمدن تکنولوژی‌های متفاوت کاربردی ندارد، اما داشتن اطلاعات سطحی درباره آن خالی از لطف نخواهد بود. با توجه به این که این شیوه‌های رمزنگاری عمومیت ندارند و امروزه کاربردی ندارند،در برخی مواقع کارآمد خواهند بود.

تاریخچه‌رمزنگاری

هنر رمزنگاری همراه با هنر نوشتن متولد شده است. با تکامل تمدن بشری انسانها درقبایل، گروه­ها و کشورها، برای منظم شدن با ایجاد سلسه مراتب، سازمان یافته شدند. این موضوع موجب ایجاد نگرش‌هایی مانند قدرت، نبرد، برتری و سیاست شد و این موارد موجب افزایش گرایش انسان­ها به نیاز طبیعی ارتباط امن با گیرنده انتخابی شد. پیدایش این نوع شیوه‌های ارتباط در نوع خود موجب تکامل مداوم رمزنگاری شد. ریشه‌های رمزنگاری در تمدن‌های مصری و رومی‌ یافت می‌شود.

 

قدیمی­‌ترین تکنیک رمزنگاری Hieroglyph

اولین شواهد رمزنگاری در متون هیرئوگلیف یافت شد. در حدود 4000 سال پیش مصری­‌ها با نوشتن پیام‌هایی حیرت انگیز با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کردند. در این متون کدهای رمزی وجود داشت، این کد رمز تنها توسط کاتبان مورد اعتماد پادشاهان برای انتقال پیام از طرف آن ها مورد استفاده بود. نمونه‌ای از این هیرئوگلیف‌ها در تصویر زیر قابل مشاهده است…

سالها بعد حدود 500-600 سال پس از میلاد دانشمندان به استفاده از رمزهای بدون حرف روی آوردند که شامل تعویض الفبای پیام با دیگر الفباها با قوانینی مخفی بوده است. این قوانین کلیدی برای رمزگشایی پیام بود. اولین روش رمزنگاری رومی‌ به عنوان کلید رمزگذاری سزار شناخته می‌شود. این روش متکی به جابجایی حروف یک پیام توسط شماره توافق شده (سه انتخاب مشترک) بود، گیرنده این پیام حرف را با همان شماره تغییر می‌داده تا به پیام اصلی دست پیدا کند.

بطور مثال کلمه netran به صورت رمزگذاری شده به شکل qgwucq نمایش داده می‌‌شود،تنها گیرنده‌ای که کلید را دارد مفهوم متن را  درک خواهد کرد. این متن رمز شده از قانون سه انتخاب مشترک پیروی می‌کند.به این صورت که به جای هر حرف نوشته شده در حرف الفبا سه حرف به جلو می‌رویم و در جایگاه حرف مورد نظر می نویسیم.

استگانوگرافی

نهان­‌نگاری مشابه رمزنگاری است اما ابعاد دیگری از آن را در بر می‌گیرد. در این شیوه نه تنها محرمانه بودن اطلاعات مورد اهمیت بوده بلکه هدف آن پنهان کردن اطلاعات و مدارک مبنی بر وجود این اطلاعات بوده است. به طور مثال علامت گذاری‌های نامرئی در باستان برای این کار روی پوست تخم مرغ های پخته شده با قلم و آب لیمو نوشته می‌شد، تا تنها گیرنده پیام که از وجود آن مطلع است با شکستن پوسته تخم مرغ متن نوشته شده را مشاهده کند.

تکامل رمزنگاری

این روند تا پس از دوره رنسانس اروپا ادامه داشت و به سرعت در کشورهای مختلف اروپایی مانند پاپامنجر یا همان ایتالیای فعلی گسترش پیدا کرد. تکنیک‌های مختلفی برای شکستن رمزها در این دروه تجزیه، تحلیل و تحقیق شدند.

• در قرن 15 تکنیک‌های پیشرفته رمزنگاری مانند vigenere coding بوجود آمد که با جابجایی حروف با چند متغییر در پیام‌ها ارائه می‌شد .
• پس از قرن نوزدهم، رمزنگاری از روش‌های ویژه برای رمزگذاری به هنر و علوم پیشرفته تر امنیت اطلاعات تکامل یافت.
• در اوایل قرن بیستم، دستگاه‌های مکانیکی و الکترومکانیکی، مانند دستگاه روت انیگما، ابزار پیشرفته تر و کارآمد برای رمزگذاری اطلاعات را اختراع شد.
• در طول دوره جنگ جهانی دوم، در رمزنگاری و رمزگشایی بیشتر از قوانین ریاضی مورد استفاده بوده است.

با پیشرفت‌­هایی که در این زمینه انجام می‌شود، سازمان‌های دولتی، واحد‌های نظامی‌ و  شرکت‌های بزرگ، از برنامه‌های رمزنگاری برای محافظت از اطلاعات مالی و فنی خود استفاده می کنند. در حال حاضر ورود کامپیوترها و اینترنت، رمزنگاری مؤثر را در دسترس عموم مردم قرارداده است.