تکنولوژی رم دو کاناله چیست و چه تاثیری در عملکرد سیستم دارد؟
تکنولوژی رم دو کاناله با اینکه پیچیده به‌نظر میرسه، اما لازم نیست برای درک اون در شناخت قطعات کامپیوتر مهارت خاصی داشته باشید. این روزها که بحث استفاده از رم های دو کاناله و حتی چهار کاناله بسیار داغه، تصمیم گرفتیم در مورد تاثیر این قطعات روی عملکرد کلی سیستم بنویسیم و راندمان اون‌ها رو با رم تک کاناله مقایسه کنیم. در این مطلب، ضمن معرفی رم و کارکرد اون در سیستم، از ویژگی‌های انواع رم میگیم تا برای انتخاب قطعه‌ی مناسب، اطلاعات کافی داشته باشید.
رم چیست ؟
برای شروع بحث در مورد تکنولوژی رم دو کاناله ، شاید بهتر باشه اول خود رم رو بشناسیم. رم ( RAM ) شکل کوتاه‌شده‌ی عبارت Random Access Memory به‌معنای حافظه دسترسی تصادفی هست. این قطعه‌ی مهم کامپیوتر رو در سیستم‌های مختلف و در سایزهای متنوع از 1 گیگابایت گرفته تا 64 گیگابایت می‌تونید پیدا کنید.
وقتی پردازنده اطلاعات رو درخواست می‌کنه، هرچه سریع‌تر این اطلاعات بازیابی بشن، بهتره. دیتای ذخیره شده در رم میتونه به‌صورت تصادفی در دسترس باشه؛ اما هارد درایو و حافظه‌ی SSD برای دستیابی به دیتا باید تمام دیسک رو جست‌وجو کنن. بنابراین حتی سریع‌ترین درایوهای SSD هم توانایی رقابت با رم رو ندارن. البته رم سریع‌ترین حافظه ذخیره‌سازی کامپیوتر محسوب نمیشه؛ چراکه حافظه کش پردازنده از اون سرعت بیشتری داره.
چرا دسترسی سریع اهمیت داره ؟
برای توضیح اهمیت سرعت پردازش میشه از یک مثال ساده کمک گرفت. تصور کنید پشت میزتون نشستید و دارید روی کاغذ یادداشتی می‌نویسید. وقتی به جمله‌های قبلی‌تون نگاه می‌کنید، متوجه غلط املایی میشید که باید اون رو پاک کنید. پاک‌کن رو از روی میز برمی‌دارید، کلمه رو اصلاح می‌کنید و به نوشتن ادامه میدید. این دقیقا شبیه وقتیه که کامپیوتر اطلاعاتی ذخیره شده در رم رو درخواست می‌کنه.
حالا اگه پاک‌کن شما جای دیگه‌ای از اتاق باشه چه اتفاقی میفته؟ باید از جاتون بلند شید، پاک‌کن رو پیدا کنید و برگردید پشت میزتون تا نوشته رو تصحیح کنید. تازه شاید مجبور باشید پاک‌کن رو برگردونید سر جاش و بعد دوباره بشینید پشت میز و به نوشتن ادامه بدید. این نزدیک‌ترین تصویر به کامپیوتریه که از رم استفاده نمی‌کنه و به‌جای اون دیتا رو از هارد یا SSD درخواست می‌کنه.
دو کاناله یا تک کاناله؟
رم از طریق اسلات به مادربرد وصل میشه. بیشتر کامپیوترهای امروزی، هم با سیستم های تک کاناله و هم با سیستم های دو کاناله یا چهار کاناله سازگار هستن. بنابراین شما می‌تونید 16 گیگابایت رم رو به سه صورت داشته باشید: یک رم 16 گیگابایت، دو رم 8 گیگابایت یا چهار رم 4 گیگابایت. برای بالا بردن راندمان سیستم معمولا پیشنهاد میشه به‌جای یک رم 1 کاناله، از رم های 2 یا 4 کاناله استفاده کنید. تکنولوژی رم دو کاناله یا چهار کاناله، سرعتی به‌مراتب بیشتر رو در اختیار شما میذاره.
اهمیت کانال های اضافه در رم
برای درک بهتر این موضوع، بیاید به سناریوی قبلی خودمون برگردیم: پشت میز نشستید و مشغول نوشتن هستید.
موقع نوشتن یادداشت، اشتباه دیگه‌ای مرتکب میشید. این‌بار پاک‌کن رو برمی‌دارید، اما به‌محض اقدام برای اصلاح کلمه‌ی اشتباه، بازوی دست دیگه‌تون میخاره. از اونجایی که خارش دست و رفع اون، نسبت به پاک‌کن مورد اورژانسی‌تری محسوب میشه، سریع شروع می‌کنید به خاروندن بازو و بعد از اون به سراغ پاک‌کن میرید. این نمایی کلی از سیستمیه که فقط از یک کانال رم استفاده می‌کنه.
حالا تصور کنید در این موقعیت، سه تا دست داشتید. اون‌موقع می‌تونستید با یک دست پاک‌کن رو بردارید و با دست دیگه، بازوی اون یکی دست‌تون رو بخارونید. یعنی با اینکه هیچ‌کدوم از این کارها (برداشتن پاک‌کن و خاروندن دست) رو سریع‌تر انجام نمیدید، زمان کمتری رو برای انجام هردوی اون‌ها صرف می‌کنید! این دقیقا همون اتفاقیه که در سیستم‌های دارای رم دو کاناله مشاهده میشه.
داشتن کانال های بیشتر به معنی داشتن پهنای باند بالاتره که این مسئله کمک می‌کنه سرعت انتقال اطلاعات بیشتر بشه و عملکرد سیستم ارتقا پیدا کنه. شما این مورد رو می‌تونید با تفاوت جاده و اتوبان مقایسه کنید. جاده‌ی تک لاینه هرچقدر هم خوب ساخته شده باشه، نسبت به اتوبان دو بانده و چهاربانده، تعداد خودروهای کمتری رو در خودش جای میده. برای همین هم هست که خیلی از کاربرها ترجیح میدن به‌جای رم تک کاناله ، از تکنولوژی رم دو کاناله یا چهار کاناله استفاده کنن.
مقایسه عملکرد سیستم های تک کاناله و دو کاناله
همون‌طور که پیش از این توضیح دادیم، استفاده از رم دو کاناله یا چهار کاناله، سرعت سیستم رو به شکل چشم‌گیری افزایش میده و باعث بهبود عملکرد اون میشه. برای مثال، استفاده از رم دو کاناله کاری می‌کنه که پردازنده ( CPU ) هم بازدهی بیشتری داشته باشه. در آزمایش سایت Droix ، یکی از سی پی یو های سری Core i7 اینتل مورد بررسی قرار گرفت و معلوم شد در سیستم های دو کاناله، عملکرد اون 3 درصد بهتر شده.
در این آزمایش، خود رم رو هم تست کردن و متوجه شدن عملکرد اون با بهبود 17 درصدی همراه شده. نکته‌ای که برای خرید کامپیوتر بعدی‌تون باید بهش توجه داشته باشید.
جمع بندی ویژگی های رم های تک کاناله و دو کاناله
هر سیستمی برتری ها و کاستی های خاص خودش رو داره و رم هم از این قاعده پیروی می‌کنه. به‌جز موارد فنی و مربوط به عملکرد رم ها که پیش از این در موردشون صحبت کردیم، دسته های مختلف این محصول ویژگی‌هایی دارن که خیلی کوتاه اون‌ها رو مرور می‌کنیم.
رم دو کاناله علاوه بر اینکه از نوع تک کاناله سریع‌تره، از نظر استحکام بدنه هم وضعیت بهتری داره. در مقابل، رم تک کاناله ارزون‌تره و راحت‌تر میشه اون رو تعویض کرد؛ چون مجبور نیستید سازگاری بین رم ها رو بررسی کنید. در کل به رم تک کاناله بیشتر میشه اعتماد کرد. با اینکه این نوع رم نسبت به رم دو کاناله یا چهار کاناله سرعت پایین‌تری داره، اما در عملکرد اون ثبات بیشتری مشاهده میشه.
نکاتی در مورد خرید و نصب رم دو کاناله یا چهار کاناله
وقتی تصمیمتون رو برای استفاده از رم های دو یا چند کاناله گرفتید، توصیه میشه این کارها رو انجام بدید تا از بروز برخی مشکلات پیشگیری کنید:
مطمئن بشید رم هایی رو انتخاب می‌کنید که تا حد امکان مشابه هم هستن. حالت ایدئال اینه که رم هایی رو سفارش بدید که از نظر مدل، برند و سری کاملا مشابه هم باشن. اختلاف‌های جزئی می‌تونن باعث بی‌ثباتی در عملکرد قطعات و پایین اومدن عمر اون‌ها بشن.
رمی که انتخاب می‌کنید باید ظرفیت یکسان داشته باشه. اگه مقدار رم ها برابر نباشه، ممکنه کامپیوتر شما در انجام محاسبات با مشکل روبه‌رو بشه.
حتما از بین برندهای معتبر رم ، محصول خودتون رو انتخاب کنید و گول تبلیغات شرکت های نوپا رو نخورید.
حرف آخر
در این مقاله تلاش کردیم تکنولوژی رم دو کاناله رو تا حد امکان ساده توضیح بدیم و از برتری‌ها و کاستی‌های اون بگیم. در شرایطی که استفاده از رم های دو کاناله و حتی چهار کاناله رونق گرفته، رم تک کاناله همچنان انتخاب اول کاربرهاییه که در جمع آوری سیستم ، محافظه‌کار هستن. در هر حال، درنهایت این شما هستید که باید تصمیم بگیرید سرعت بیشتر رم های دو کاناله براتون اهمیت بیشتری داره یا ثبات رم های تک کاناله. اگرچه داشتن اطلاعات کافی، همیشه خطر انتخاب اشتباه رو کاهش میده.
دانلود فایل PDF این مقاله:
سوالات متداول:
رم به‌خاطر ساختارش، خیلی زودتر اطلاعات رو در اختیار پردازنده قرار میده؛ بنابراین سرعت بیشتری داره.
تکنولوژی رم دو کاناله یا چهار کاناله با داشتن پهنای باند بالاتر، فضای بیشتری برای انتقال اطلاعات به‌وجود میاره و به این ترتیب سرعت سیستم رو افزایش میده.
بله. برای اطمینان از عملکرد درست سیستم، بهتره رم ها از یک برند و دقیقا یک مدل باشن تا تکنولوژی رم دو کاناله، ثبات لازم رو داشته باشه.
سلام
نمیشه هر رم ها مدل و برندشون فرق بکنه اما همه مشخصاتشون مثل هم باشه؟
سلام امیرحسین
چرا میشه ولی تضمین ۱۰۰ درصدی نیست که کاملا درست کار کنن. احتمال اینکه مشکل براشون پیش بیاد خیلی کمه.
سلام دراین سیستم دوال چنل برای کارکردن درست رم ها باید ظرفیت هردو رم یکی باشه تا کارکنه یا تفاوتی نداره؟؟
سلام آرمان
باید دو رم ظرفیت یکسانی داشته باشن.