chat gpt چیست ؟ هر آنچه باید درباره این تکنولوژی بدانید

حتما تا الان اسم چت GPT را شنیدید ولی شاید ندونید که chatGPT چیست و چرا اینقدر معروف شده. chat gpt چیست ؟ در واقع Chat GPT یک فناوری پیشرفته‌ است که به کاربران امکان میده با برنامه‌ها و کلا کامپیوترشون به شکل هوشمندی تعامل کنند. این یعنی ما یک قدم به هوشمندتر شدن کامپیوترها نزدیک‌تر شدیم. میشه گفت ربات chatGPT انقلابی در تکنیک‌های یادگیری عمیقه که به شکلی کاملا هوشمندانه سعی در درک معنی صحبت‌های انسان داره.

خیلی از کاربران این ربات از جواب‌های اون شگفت‌زده شدند و باور نمی‌کنند که یک کامپیوتر بتونه انقدر واضح باهاشون حرف بزنه. اما بنظرتون علت توانمندی هوش مصنوعی chatGPT چیست و چطور اینقدر خوب می‌تونه پیام‌ها را آنالیز کنه. اصلا فناوری به کار رفته در ربات chatGPT و هوش مصنوعی Bard چیست و از کجا اینقدر اطلاعات به دست آورده. این‌ها سوالاتی هست که هر کسی موقع آشنایی با این ربات انسان‌نما براش پیش میاد. ما در این مقاله قصد داریم مفصل به این موضوع بپردازیم که چت GPT چیست و چطوری تونسته شبیه انسان‌ها بشه.

Chat gpt چیست ؟

در جواب به سوال chatGPT چیست باید گفت Chat GPT (Generative Pre-trained Transformer) یک چت بات مدل زبان هست که بر اساس هوش مصنوعی ساخته شده. این ربات هوشمند را OpenAI با استفاده از تکنولوژی GPT-3.5 ساخته که پیشرفته‌ترین مدل زبان در نوع خودش هست. این ربات توانایی قابل توجهی در تعامل با انسان در قالب گفتگو داره. منظور از گفتگو فقط مکالمات رسمی نیست. ChatGPT می‌تونه خیلی ساده به شکل محاوره‌ای هم با انسان مکالمه کنه و پاسخ‌هایی به شما بده که حس کنید دارید با یک انسان حرف می‌زنید. اما این همه‌ی هنر ChatGPT نیست. شاید جالب باشه براتون که بدونید چت جی پی تی حتی می‌تونه مسائل علمی و تخصصی شما را هم حل کنه!

این هوش مصنوعی جذاب فقط به ویژگی‌های خوب محدود نمیشه و خطراتی هم داره. خطرهای chatgpt گاهی می‌تونه به قدری ناچیز باشه که به چشم نیاد اما در بعضی موارد شاید هم بتونه با سلامت انسان‌ها هم سروکار داشته باشه.

به عنوان مثال می‌تونید ازش بخواید که یک کد برنامه‌نویسی به شما بده و اونوقت می‌بینید که با نوشتن یک کد با استراتژی‌های مختلف چطوری شما را شگفت‌زده می‌کنه. یا مثلا مسائل علمی در حوزه‌های مختلف را ازش بپرسید که ببینید با چه موجود نابغه‌ای روبرو هستید. برای توضیح اینکه chat gpt چیست باید گفت،‌ هدف از ChatGPT صرفا جواب دادن به سوالات بیشمار کاربران نیست. این ربات به دنبال یادگیری بیشتره و برای این کار از یادگیری تقویتی با بازخورد انسان (RLHF) استفاده می‌کنه. یعنی یک لایه‌ی آموزشی اضافه داره که از فیدبک‌های انسانی برای بهبود یادگیری و ارائه‌ی جواب‌های رضایت‌بخش استفاده می‌کنه.

ChatGPT را چه کسی ساخته؟

گفتیم که این ربات یا بهتر بگیم فناوری حاصل دست شرکت بزرگ هوش مصنوعی OpenAI هست. حتما شما هم با شنیدن اسم OpenAI به یاد ایلان ماسک افتادید، کسی که از بنیانگذاران این شرکت بود. اما در حال حاضر دیگه در این شرکت کار نمی‌کنه و اون را واگذار کرده. در حال حاضر مدیر عامل این شرکت سام آلتمن هست و OpenAI در سانفرانسیسکو مستقر شده.

شهرت عمد‌ه‌ی OpenAI به خاطر ارائه‌ی مدل یادگیری عمیق معروفش یعنی DALL·E هست که قادره از روی دستورالعمل‌های متنی یکسری تصاویر درست کنه که بهشون prompt گفته میشن. یکی از مهم‌ترین سرمایه‌گذاران OpenAI، مایکروسافت هست که در زمینه‌ی توسعه‌ی پلتفرم هوش مصنوعی Azure باهاش همکاری می‌کنه.

 GPT-n یکی از پروژ‌ه‌های مهم شرکت OpenAI هست که تا به امروز نسل 3.5 آن عرضه شده که در ربات ChatGPT هم از همین نسل استفاده کردند. جالبه بدونید مهندسان این شرکت، نسل بعدی یعنی GPT4 را یک انقلاب اساسی در حوزه‌ی مدل‌های زبانی می‌دونند، پس باید منتظر خبرهای شوکه‌کننده‌ی جدیدی در آینده باشیم.

مدل‌های زبانی بزرگ یا اختصارا (LLM) چطور کار می‌کنند؟

حتما تا الان متوجه شدید که ChatGPT چیست ؟ گفتیم که این ربات یک مدل زبانی بزرگ محسوب میشه. LLMها با مقادیر انبوهی داده، آموزش داده میشن تا به شکلی دقیق پیش‌بینی کنند که چه کلمه‌ای باید کجا قرار بگیره. افزایش مقدار داده‌ها، توانایی این مدل‌های زبانی را برای پیش‌بینی‌های دقیق‌تر بهبود میده. براساس آمار دانشگاه استنفورد، GPT-3 دارای 175 میلیارد پارامتر هست که روی 570 گیگابایت متن آموزش داده شده قرار دارند. بد نیست بدونید این رقم برای نسل قبلش یعنی GPT-2 معادل 1.5 میلیارد پارامتر بوده.

این افزایش مقیاس‌ها، باعث شده که رفتار مدل تغییرات خیلی محسوسی کرده باشه و کارهایی که حتی آموزش ندیده را هم بتونه انجام بده. مثلا یک ترجمه‌ی روان از انگلیسی به یک زبان دیگه حتی با وجود نمونه‌های آموزش زبان خیلی کم.

LLMها کلمات بعدیشون را با استفاده از یک سری از کلمات در همان جمله و جملات بعدی پیش‌بینی می‌کنند. چیزی شبیه قابلیت تکمیل خودکار یا اصطلاحا اتوفیل. این توانایی باعث میشه که ربات بتونه یک پاراگراف یا بیشتر محتوای مرتبط و کاربردی بنویسه. با این حال یک LLM همیشه نمی‌تونه بهترین جواب‌ها را بده؛ چرا که دقیقا نمی‌دونه انسان چی می‌خواد و دنبال چی می‌گرده. اینجاست که توانایی آموزش تقویت‌کننده با بازخورد انسانی (RLHF) به کمک ChatGPT میاد و در پیشرفتش بهش کمک می‌کنه.

در واقع چیزی که چت gpt را از یک چت بات ساده متمایز می‌کنه اینه که می‌تونه هدف انسان را بهتر درک کنه و پاسخ‌هایی مفید و واقعی بهش بده. ChatGPT ممکنه سوالات خاصی را به چالش بکشه و بخش‌هایی از سوال که منطقی نیستند را حذف کنه. میشه گفت ChatGPT چندین گام فراتر از یک آموزش ساده‌ی LLM داره کلمات بعدی را پیش‌بینی می‌کنه.

منبع اطلاعاتی آموزش ChatGPT چیست و از کجا اومده؟

تا اینجا متوجه شدیم که chat gpt چیست و حالا می‌خواییم درباره منبع اطلاعاتی اون حرف بزنیم. GPT-3.5 روی حجم عظیمی از داده‌ها درباره‌ی کدها و اطلاعات از اینترنت هست که در زمینه‌های مختلف جمع‌آوری شده. همچنین برای نزدیک‌تر شدن این ابزار به زبان انسانی از پاسخ‌های کاربران در اینترنت در زمینه‌های مختلف استفاده شده. به عنوان مثال این ربات از منابع مهمی مثل بحث‌های Reddit، آموزش دیده که به ChatGPT کمک می‌کنه بتونه به سبک یک انسان جواب سوال‌های شما را بده. در کنار این داده‌ها، ChatGPT با استفاده از RLHF آموزش داده میشه تا بفهمه که یک انسان موقع پرسیدن یک سوال، دقیقا انتظار چه نوع جوابی را داره. به بیان بهتر، جواب‌های شما هم به نوعی یک منبع اطلاعاتی برای آموزش ChatGPT  هستند و داره ازش یاد می‌گیره.

داده‌هایی که برای ChatGPT استفاده شدند، اونقدر عظیم هستند که بتونند تفاوت‌های ظریف گفتگوها و حتی دستور زبان صحیح را به این ربات یاد بدند. ضمن اینکه کیفیت این داده‌ها به مدل اجازه میده که بهترین پاسخ‌ها را تولید کنه. جمع‌آوری داده‌ها به زبان‌ها و گویش‌های مختلف هم باعث شده که ChatGPT انواع خروجی باکیفیت و واقعی را ارائه بده. خب بنظرتون همچین داده‌هایی را از کجا میشه پیدا کرد؟ درسته از منابع اینترنتی و بیشمار سایت به زبان‌های مختلف.

کاربرد ChatGPT چیست و کجاها میشه ازش استفاده کرد؟

خب حالا ببینیم کاربرد chatGPT چیست و این تکنولوژی پرسروصدا و انقلابی کجاها به درد می‌خوره. اصلا اینکه یک ربات بتونه مثل ما صحبت کنه، چه گره‌ای از کار انسان باز می‌کنه. مسلما یک شرکت بزرگ هوش مصنوعی اهداف بزرگی از پروژه‌هاش در سر می‌پرورونه. اما اینکه این تکنولوژی با چه هدفی ساخته شده، دقیقا مشخص نیست. ولی به طور کلی میشه گفت، از مهم‌ترین کاربردهای ChatGPT میشه موارد زیر را عنوان کرد:

1. نوشتن کدهای برنامه‌‌نویسی و توسعه‌ی برنامه‌های خاص به زبان‌های مختلف که باعث افزایش سرعت پیشرفت ابزارها میشه.
2. داستان‌نویسی و ساخت سناریوهای مختلف با ایده‌هایی بهتر از یک انسان معمولی.
3. عیب‌یابی کدهای برنامه‌نویسی و بهبود توانایی کدنویسان.
4. توضیح مفاهیم پیچیده به روش کاملا علمی با استفاده از اطلاعات جامعی که درباره‌ی موضوعات مختلف داره.
5. برنامه‌ریزی و زمان‌بندی برای اهداف گوناگون مثل پیش بردن یک پروژه، یک رژیم غذایی یا برنامه‌ی آموزشی.
6. هوشمندسازی ابزارها با درک نیاز انسان‌ها.

و هزاران کاربرد دیگه که ممکنه در حوزه‌های مختلف داشته باشه.

محدودیت‌های ChatGPT

مثل هر فناوری دیگه‌ای ChatGPT هم خالی از اشکال نیست. این تکنولوژی هم تا کامل شدن، راه درازی داره و هنوز اول مسیر پیشرفتش هست. ChatGPT در حال حاضر یکسری محدودیت‌های اساسی داره که خودش شرکت openAI هم بهشون اشاره کرده و در صدد رفع اوناست. خب ببینیم بزرگ‌ترین محدودیت‌های ChatGPT چیست:

• محدودیت در پاسخ دادن: ChatGPT به شکلی خاص برنامه‌ریزی شده تا پاسخ‌های اشتباه و بی‌ربط ارائه نده. بنابراین از جواب دادن به یکسری سوال‌ها اجتناب می‌کند.
• کیفیت جواب‌ها به کیفیت دستورالعمل‌ها بستگی داره: یکی از بزرگ‌ترین محدودیت‌های ChatGPT، اینه که کیفیت خروجی به کیفیت ورودی وابسته است. به عبارت دیگه، دستورالعمل‌های خاص و حرفه‌ای، جواب‌های بهتری دریافت می‌کنند.
• جواب‌ها همیشه درست نیستند: ChatGPT طوری آموزش دیده که همیشه به شما جواب درست بده؛ اما، شما می‌تونید اون را طوری فریب بدید که جوابش غلط باشه یا اینکه ممکنه اون شما را فریب بده و یک جواب غلط را اشتباها به شما نشون بده. بعضی از کاربران مدعی شدند که جواب‌هایی که بهشون داده شده، صد در صد اشتباه بودند و حتی به جواب هم نزدیک نبود.

یکی از مشکلاتی که این محدودیت‌ها در ماه‌های اخیر ایجاد کرد، مربوط به یکی از سایت‌های پرمخاطب برنامه نویسی بود. خیلی از کاربران سایت پرسش و پاسخ برنامه‌نویسی Stack Overflow از جواب‌های ChatGPT برای پاسخ به سوالات بقیه‌ی کاربران استفاده می‌کردند که در ظاهر هم درست به نظر می‌رسید. اما خیلی از این جواب‌ها غلط بودند. تا جایی که مدیران سایت را مجبور کرد که برای کاربرانی که پاسخ‌های ارسالی از ChatGPT را ارسال می‌کنند، ممنوعیت وضع کنند.

چرا چت GPT آینده‌ی روشنی داره؟

دیگه حتما خودتونید می‌دونید که از بین تکنولوژی‌هایی که تاکنون عرضه شدند، امتیاز ChatGPT چیست و چرا میشه اونو یک انقلاب دونست. این زبان نه تنها ویژگی‌های جذاب زیادی داره و می‌تونه ابزار قدرتمندی برای تولید متن و ترجمه‌ی ماشینی باشه؛ بلکه برای پروژه‌های پردازش زبان هم کاربردهای گسترده‌ای خواهد داشت. اما این همه‌ی ماجرا نیست. ChatGPT می‌تونه با استفاده از مجموعه‌ی بزرگ داده‌هایی که در اختیار داره، پاسخ‌های جامع و کاملی به سوالات بشر بده؛ جواب‌هایی که شاید رسیدن بهشون برای یک انسان عادی سال‌ها زمان ببره. این ربات در صورت تکامل بیشتر حتی می‌تونه پنجره‌ای باشه برای رسیدن به دانش بیشتر و گسترده‌تر.  

چطور در ChatGPT وارد بشیم؟

خب حالا که فهمیدیم chat gpt چیست و این ابزار را به خوبی شناختید، حتما ترغیب شدید که از اون استفاده کنید. خبر خوب اینکه ChatGPT برای همه‌ی کاربران در دسترس قرار گرفت و فعلا رایگان هم هست. البته این دسترسی از سیاست‌های شرکت openAI بوده تا بتونه رباتش را با استفاده از پاسخ‌ها و بازخوردها آموزش بده و ارتقا ببخشه. با این اوصاف شما فعلا می‌تونید با ثبت‌نام در سایت Open AI از این ربات به شکل رایگان استفاده کنید. کافیه مراحل زیر را انجام بدید.

اول از همه وارد سایت Open AI بشید. برای این کار یا می‌تونید از طریق گوگل وارد بشید یا مستقیما با نوشتن OpenAI.com وارد سایت بشید.

بعد از ورود به سایت وارد قسمت ChatGPT بشید و روی گزینه‌ی Signup کلیک کنید.

حالا باید ایمیل‌تون را وارد کرده و بعد آدرس ایمیلتون را اعتبارسنجی یا اصطلاحا وریفای کنید.

حالا باید پسورد انتخاب کنید.

بعد از این مرحله شما باید اطلاعات شخصی شامل نام و نام خانوادگی‌تون را وارد کنید.

در نهایت هم از شما شماره‌ی موبایل میخواد و باید اونو وریفای کنید. برای وریفای هم کدی که گوشی ارسال میشه را باید بزنید.

بعد از این مرحله، یکسری قوانین و دستورالعمل به شما نشون داده میشه که با زدن گزینه‌ی NEXT می‌تونید از اونا رد بشین.

در نهایت روی گزینه‌ی DONE بزنید تا مراحل ثبت نام شما تکمیل بشه.

حالا شما وارد صفحه‌ی اصلی برنامه‌ی ChatGPT میشید و می‌تونید با این ربات هوشمند چت کنید. جالبه بدونید که این ربات قابلیت پاسخ دادن به زبان فارسی هم داره؛ اما، کیفیت و دقت جواب‌ها به زبان انگلیسی خیلی بیشتر و بهتر هست.

حرف آخر

فهمیدیم که ChatGPT چیست و چرا انقدر بزرگ شد. این ابزار فوق العاده قدرتمند می‌تونه برای پروژه‌های پردازش زبان و تعامل انسان با کامپیوتر بهترین گزینه باشه. ChatGPT نه تنها می‌تونه پاسخ‌های دقیقی به انسان بده؛ بلکه ظرفیت ساخت سناریوها و محتواهای مختلف را هم داره. بنابراین این دستاورد قابل توجه فرصت‌های هیجان‌انگیز زیادی برای کشف پروژه‌های پردازش زبان ارائه می‌کنه.

در کنار تمامی این تفاسیر باید بگیم که دیدگاه‌های منفی هم درباره‌ی این تکنولوژی وجود داره. برخی متخصصان و زبان‌شناسان مدعی‌اند که ChatGPT نمی‌تونه مثل مردم فکر کنه و عنصری به نام احساس در گفته‌های اون وجود نداره. متیو ساگ استاد حقوق دانشگاه اموری، در بیان این نکته تئوری میمون‌ها را مطرح کرده که مضمونش اینه:

” تعداد بی‌نهایت میمون می‌تونند با زدن دکمه‌های یک ماشین تحریر به صورت تصادفی در نهایت یک متن معنادار را ارائه بدهند. “

طبق این تئوری شاید یک ماشین بتونه چیزهایی شبیه به انسان ارائه بده؛ اما، تفاوت‌های ذاتی بین آنچه که انسان تولید می‌کنه با چیزی که ماشین می‌سازه وجود داره. این به این معناست که شاید ChatGPT بتونه فیزیک کوانتومی را برای شما شرح بده یا یک شعر برای شما بنویسه؛ ولی به گفته‌ی کارشناسان، تسخیر کامل هوش مصنوعی به این زودی‌ها و شاید برای هیچ وقت امکان‌پذیر نیست.

سوالات متداول