راههای خنک کردن کیس
اگر گرمای موجود در کیس خارج نشه، خسارات بسیار زیادی رو به همراه میاره. به وجود اومدن این گرما معمولا دلایل زیادی داره که عمدهترین اون، حرارت حاصلشده از دمای قطعات داخل کیس هست. با توجه به اینکه تمامی قطعات داخل کیس در هنگام استفاده گرما تولید میکنن، بهطور دقیق نمیتونیم قطعهی خاصی رو علت این حرارت در نظر بگیرم اما با توجه به تجربه و گزارشات ارسالی توسط کاربران، معمولا این حرارت توسط کارتهای گرافیک گیمینگ، سی پی یوهای نسل جدید و همچنین کوچیک بودن فضای داخل کیس به وجود میاد. با مجلهی نت ران همراه باشین.
چگونه یک کیس را خنک نگه داریم؟
خنک نگهداشتن کیس کامپیوتر کار پیچیدهای نیست اما اگر بهخوبی این کار رو انجام ندین، قطعات سیستم شما با خسارات بسیار جدیای مواجه میشن. همونطور که بالاتر گفته شد، کارت گرافیک و پردازنده دو قطعهی بسیار پرحرارت هستن که با روشن شدن کامپیوتر ثانیه به ثانیه میزان این حرارت تولیدشده بیشتر میشه. البته خوندن مقاله ی بهترین برندهای کارت گرافیک هم به شما کمک میکنه که گرافیک خنک تری رو انتخاب کنید. در برخی از پردازندهها و کارتهای گرافیک، دما به حدی بالا میره که شما میتونین با استفاده از اون دما تخممرغ آبپز کنید. با توجه به همچین دمایی تصور کنید که سایر قطعات در بلندمدت دچار چه آسیبهایی میشن؟ درنتیجه اگر کامپیوتر شما در حالت انجام فعالیت، زیاد داغ میشه تا انتهای این مطلب رو مطالعه کنید. در ادامه روشهای خنک کردن یک کیس رو با هم بررسی میکنیم.
روشهای خنکسازی کیس
برای خنک کردن کیس روشهای زیادی وجود داره که ما در این مقاله سعی میکنیم بهترین و کاربردیترین روشها رو به شما آموزش بدیم. تمامی راهحلهای زیر روی کاهش حرارت کیس موثر بوده و با توجه به نوع و میزان گرمای کیس شما، پیشنهاد میشه که چند روش رو همزمان انجام بدین (به یک روش بسنده نکنید).
استفاده از فن سی پی یو مناسب
بدون شک مهمترین و باارزشترین قطعهی هر کامپیوتر، پردازندهی اصلیه که با توجه به نوع عملکرد، حرارت بسیار زیادی تولید میکنه. سی پی یو معمولا در حالت نرمال گرما زیادی تولید نمیکنه اما زمانی که شما استفادهی بیشتری از کامپیوتر داشته باشین، این حرارت هم رفتهرفته بیشتر میشه. سی پی یوهای معمولی و سطح پایین به فن سی پی یو قدرتمند نیازی ندارن و همون فنهای پیشفرض موجود روی کامپیوتر حرارت حاصل از فعالیت رو کنترل میکنه.
اما اگر شما از پردازندههای نسل جدید و پرقدرت استفاده میکنید، بدون شک باید یک فن سی پی یو قدرتمند (مناسب با مدل پردازنده) تهیه کنید. گرمای تولیدشده توسط سی پی یوهای قوی، از طریق فن سی پی یوهای پیشفرض بهخوبی کنترل نمیشه و رفتهرفته علاوه بر پایین اومدن کارایی سی پی یو، سایر قطعات نیز دچار آسیبدیدگی میشن.
درب کیس را به هیچ عنوان باز نگذارید
باز گذاشتن درب کیس برای خنک شدن سیستم شاید در نگاه اول بسیار کاربردی و مفید باشه اما این فرایند طی چند روز به شما کمک میکنه و این خنک کردن سیستم همیشگی نیست. زمانی که شما درب کیس رو برای مدت طولانی باز بذارین، گردوغبار با سرعت خیلی بیشتری وارد کیس شده و با ایجاد تودههای بسیار ضخیم، دچار اختلال در بخشهای مختلف میشه. باز گذاشتن درب کامپیوتر اشتباه بزرگیه؛اما اگه تحت هر شرایطی مجبور بودین این کار رو بکنین، بهصورت مداوم از طریق جاروبرقی یا پمپهای هوا، گردوغبار داخل کیس رو تمیز کنید (خنک شدن کیس از این طریق، به دردسر تمیز کردن مداوم نمیارزه).
استفاده از فنهای خنککننده برای سایر قطعات
درسته که پردازندهی اصلی بیشترین حرارت ممکن رو در کیس تولید میکنه اما همونطور که در ابتدای مطلب گفتیم، تمام قطعات سختافزاری در یک کامپیوتر، گرما تولید میکنن. با توجه به این نکته، اگر سیستم کامپیوتر شما از قطعات (کارت گرافیک گیمینگ، تعداد بالا رم، مادربرد نسل جدید و…) نسبتا قوی ساختهشده، بهتره که علاوه بر فن سی پی یو، یک یا چند فن مجزا برای سایر قطعات هم خریداری کنید. با این کار میتونین دمای همهی قطعات رو کنترل کرده و بهطور کامل بخش بزرگی از حرارت ایجاد شده در کیس رو از بین ببرین. البته باید توجه داشته باشید که کیس شما فضای کافی برای ایجاد این تغییرات رو داشته باشه و همچنین پاور سیستم بتونه برق موردنیاز این فنهای خنککننده رو تامین کنه.
از اورکلاک کردن قطعات خودداری کنید
احتمالا با واژهی اورکلاک آشنا هستین و راجع به اون اطلاعاتی دارین. Overclock بهعنی نهایت قدرت کلاک هست که باعث افزایش قدرت سختافزار میشه. اورکلاک کردن، روشها و انواع مختلفی داره که با توجه به نوع قطعات، این فرایند دچار تغییرات میشه. در این قسمت ما قصد آموزش اورکلاک کردن رو نداریم و از شما میخوایم اگر به فکر اورکلاک کردن کامپیوتر هستین یا کامپیوتر خودتون رو اورکلاک کردین، از ادامه دادن این روند جلوگیری کنید. با اورکلاک کردن قطعات سختافزاری، (کارت گرافیک، رم و پردازنده اصلی) شما فرکانس مشخصشده توسط استاندارد اون شرکت تولیدکننده رو نادیده میگیرین و در نتیجه قطعه موردنظر در سرعت کلاک بالاتری فعالیت میکنه. اما در بعضی موارد نیازه که قطعات سیستم رو اورکلاک کنید اگه مجبور هستین لطفا راهنمای قدم به قدم اورکلاک کارت گرافیک رو مطالعه کنین.
با این افزایش قدرت، قطعهی موردنظر انرژی الکتریکی بیشتری هم مصرف میکنه که با توجه به تجربه، حدودا 30 درصد مصرف برق شما رو افزایش میده. اگر شما ریسک آسیبدیدگی قطعات و مصرف بیش از حد برق رو نادیده بگیرین، در مرحلهی بعدی با معضل گرمای بیش از حد مواجه میشین. نسل جدید قطعات با توجه به قدرت و سطح بالایی که دارن، بهطور طبیعی گرما و حرارت بسیار زیادی رو به کیس منتقل میکنن.
حالا در نظر داشته باشید که اگر شما اون قطعات رو اورکلاک کنید چه حرارت زیادی به سایر بخشها منتقل میشه. در نتیجه، اورکلاک کردن راه مناسبی برای افزایش توان کامپیوتر نیست چراکه اون قطعه با توجه به میزان فرکانس استانداردی که تعریف شده، کارایی مناسبی رو در اختیار کاربر قرار میده و اگر شما قدرت سختافزاری بیشتری نیاز دارین، میتونین سیستم خودتون رو ارتقا بدین. با توجه به توضیحات بالا، اگر بازهم سیستم خودتون رو اورکلاک کردین، برای جلوگیری از آسیبدیدگی قطعات، توان سیستم خنکسازی کیس (فنهای سی پی یو و فنهای خنککننده) رو افزایش بدین.
کامپیوتر را دور از نور آفتاب قرار دهید
یکی دیگر از عوامل تولید گرما در کیسها، برخورد نور آفتاب بهصورت طولانیمدت به کامپیوتره. تابش نور آفتاب به شکل قابلتوجهی دمای کیس رو بالا میبره و عملکرد سایر قطعات رو محدود میکنه. این فرایند اگر طولانیمدت ادامه پیدا کنه، ممکنه خسارات زیادی رو به قطعات کامپیوتر وارد کنه. در نتیجه اگر نور آفتاب در طول روز به کامپیوتر شما میتابه، باید مکان قرار گرفتن کامپیوتر رو عوض کنید.
پاور سیستم را بررسی کنید
تنها فن موجود در کامپیوترهای معمولی برای ایجاد جریان هوا، فن پاور هست. برای اطمینان از صحت سلامت این قطعه کافیه که زمان روشن شدن کیس، دست خودتون رو در قسمت پشت کیس (بالا) قرار بدین. بعد از انجام این کار، اگر باد و حرارت تولیدشده به دست شما برخورد کنه، فن پاور سالم هست اما اگر شما هیچ جریان هوایی احساس نکردین، به احتمالا خیلی زیاد این قطعه از پاور از کار افتاده. با توجه به اینکه این قطعه با مرور زمان و بر اثر فرسودگی از بین میره، بعد از اینکه اطمینان پیدا کردین این قطعه از کار افتاده، باید برای خرید یک پاور جدید اقدام کنید چراکه تعمیر پاور چندان مقرونبهصرفه نیست.
استفاده از خنککنندههای آبی
در سیستم کامپیوتر خنککنندهها به دودسته تقسیم میشن. خنککنندههای بادی (air coolers) و خنککنندههای آبی (water coolers) این دو دسته رو تشکیل میدن. از ابتدای مقاله تا به اینجا، تمامی موارد مربوط به خنککنندهها در دسته خنککنندههای بادی طبقهبندی میشد؛ اما در این قسمت قصد داریم خنککنندههای آبی رو بررسی کنیم و با طرز کار این خنک کنندهها آشنا بشیم. در ابتدا لازمه که اضافه کنم، خود خنککنندههای آبی هم به دو دستهی مدار باز (open Loop coolers) و مدار بسته (closed loop-All In One coolers) تقسیم میشن.
خنککنندههای آبی (water coolers)
این نوع از خنککنندهها مدل پیشرفتهتر و قدرتمندتر خنککنندههای بادی هستن. در این نوع خنککنندهها گرما و حرارت ایجادشده از طریق لولههای حرارتی که حاوی نوعی مایع یا گاز مخصوص هست، منتقل شده و در طی مسیر طراحی شده، موجب خنک شدن سیستم کامپیوتر میشن. توانایی خنککنندههای آبی در مقایسه با خنککنندههای بادی به میزان قابل قبولی بیشتره و در خنکسازی قطعات نسل جدید که حرارت بسیار بالا تولید میکنن، موفقتر عمل میکنه. از معایب این سیستم خنککننده میتونیم به قیمت نسبتا بالا در مقایسه با خنککنندههای بادی اشاره کنیم که به طرز عجیبی اختلاف قیمت فاحشی در بین این دو مدل خنککننده وجود داره. از مزایای این مدل خنککننده میتونیم به صدای بسیار کم و راندمان بسیار بالا اشارهکنیم.
خنککنندههای مدار باز
این مدل از خنککنندههای آبی، نیازمند مقدمههای پیچیدهای بوده و از اونجایی که این سیستم خنککننده قابل شخصیسازی کردن هست، باید با توجه به نوع و اندازهی کیس، این مدل از خنککنندهها رو نصب کنید. برای نصب کردن خنککنندههای مدار باز ابتدا باید اندازه دقیق و میزان فضای خالی کیس خودتون رو اندازه بگیرین. در برخی موارد ممکنه شما مجبور به تغییر قطعات سختافزاری یا تعویض جلد کیس خودتون بشین که در مورد این خنککنندهها، این فرایند کاملا طبیعیه. با توجه به اینکه این مدل خنککننده آبی قابل شخصیسازیه و ظاهر زیباتری هم داره در مقایسه با خنککنندههای مداربسته قیمت نسبتا بیشتری داره. این مدل معمولا توسط استریمرها و گیمرها استفاده میشه و برای افراد و کاربران معمولی بههیچعنوان توصیه نمیشه.
خنککنندههای مدار بسته
خنککنندههای مداربسته نوع اقتصادیتر خنککنندههای مدارباز هستن چراکه قابل شخصیسازی نیستن و توسط تولیدکننده در انواع مدلها و سایزها روانهی بازار میشن. برای خرید این مدل از خنککنندهها شما باید با توجه به نیازتون مدلهای مختلف رو بررسی کنین تا بتونین بهترین و مناسبترین انتخاب ممکن رو داشته باشین. قبل از خرید این خنک کنندهها، باید اندازه کیس، فضای خالی و چیدمان قطعات داخل کیس رو مد نظر داشته باشین تا در خرید دچار مشکل نشین.
دمای محیط رو معتدل نگه دارید
علاوه بر نور آفتاب دمای کلی محیط نیز موجب داغ شدن کیس میشه. با توجه به گرمای هوا در فصلهای بهار و تابستون محیط بسته منازل هم گرمتر میشه. در چنین محیطی محیطی قاعدتا سیستم کامپیوتر گرمتر میشه و به مرور زمان این دما و حرارت افزایش پیدا میکنه. برای اینکه از این مشکل جلوگیری کنید، بهتره سیستم خودتون رو در یک محل مناسب (دور از بخاری، گاز، پکیج و…) قرار بدین و با استفاده از تهویه دمایی نسبتا معتدل ایجاد کنید.
استفاده از واحد تغییردهنده فاز
استفاده از واحد تغییردهنده فاز، یکی از بهترین و قطعیترین روشها برای خنکسازی کیس به شمار میره. این سیستم دقیقا مشابه سیستم خنکسازی یخچال عمل میکنه. اگر شما سیستم گیمینگ دارین یا سیستم شما با توجه به انجام تمام مراحل بالا باز هم داغ میکنه، بهترین و تنها روش موجود، استفاده از یک واحد تغییردهندهی فاز هست.
استفاده از این سیستم خنککننده، بدون شک مشکل داغ کردن تمام کیسها رو حل میکنه و در انواع مدلها و سایزها هم تولید میشه. با توجه به قیمت بسیار بالای این سیستم خنککننده، به شما پیشنهاد میشه اگر سیستم بسیار قدرتمندی ندارین، مشکل داغ شدن کیس رو از طریق روشهای قبلی برطرف کنید چراکه حداقل مبلغی که برای خرید یک تغییردهندهی فاز نیاز دارین، حدودا 1000 تا 2000 دلار هست. در نتیجه این مورد برای افرادی که از کامپیوترهای بسیار پیشرفته استفاده میکنن و از طریق روشهای قبلی به نتیجه نرسیدن، توصیه میشه.
حرف آخر
در انتهای این مقاله ممکنه سوال برخی از شما عزیزان بدون جواب باقی مونده باشه که از کدوم روش برای خنک کردن کیس استفاده کنم؟ در جواب این سوال باید بگم که اگر شما یک سیستم معمولی و سطح پایین دارین، میتونین از طریق 6 روش ابتدایی سیستم خودتون رو خنک کنید. حالا اگر شما یک سیستم نسبتا قدرتمند یا گیمینگ دارین و از طریق فنهای بادی موفق به خنکسازی کیس نشدین، باید از طریق خنککنندههای آبی این مشکل رو برطرف کنید. لازم به ذکره که 99 درصد سیستمها بدون نیاز به تغییردهنده فاز، به دمای مطلوب میرسن. در آخر ممنونم که تا انتهای این مطلب با مجلهی نت ران همراه بودین، امیدوارم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشه.
قطعا، یکی از عواملی که در سیستم های قوی باعث کند شدن و افت پرفورمنس می شود گرمای قطعات است.
شاید در نگاه اول اینگونه باشد اما در واقع پس از نشستن خاک و گرد و غبار بر روی قطعات این قضیه کاملا برعکس می شود.
