چطور رم کامپیوتر را ارتقاء دهیم؟

ارتقا رم کامپیوتر یکی از آسان‌ترین روش‌ها برای بهبود عملکرد آن می‌باشد. اما قبل از اینکه بخواهید هزینه خیلی زیادی برای ارتقا رم کامپیوتر خودتان انجام دهید، چندین نکته وجود دارد که باید رعایت کنید. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید تا این نکات را برای شما مشخص کنیم.

انتخاب رم جدید

مانند اکثر قطعات کامپیوتر انتخاب اینکه به چه قطعه‌ای نیاز دارید، سخت‌ترین قسمت ارتقا می‌باشد. پس از این نصب و ارتقا رم کامپیوتر راحت‌ترین قسمت کار می‌باشد. در اینجا برخی از موضوعاتی که هنگام تصمیم‌گیری باید در نظر داشته باشید را می‌توانید ببینید.

به چه مقدار رم نیاز دارید؟

عموما هرچقدر میزان رم کامپیوتر شما بیشتر باشد بهتر است. با این وجود قانون بازدهی برگشتی هم کمک زیادی به شما می‌کند. ارتقا رم کامپیوتر 4 گیگابایت به 8 گیگابایت تفاوت زیادی ایجاد می‌کند. اما درحال حاضر توصیه می‌شود حداقل از 8 گیگابایت رم استفاده کنید. این میزان برای اکثر مصارف معمولی مناسب است اما اگر یک گیمر هستید و یا علاقه دارید به صورت همزمان از برنامه‌های زیادی استفاده کنید، باید حداقل 12 تا 16 گیگابایت رم داشته باشید.

در صورتی هم که با فایل‌های رسانه‌ای بزرگ (مانند پروژه‌های فتوشاپ یا لایتروم) و یا ماشین‌های مجازی کار می‌کنید باید حداکثر میزان رمی که می‌توانید را تهیه کنید.

در حال حاضر چقدر رم دارید؟

در ویندوز 10 می‌توانید به سادگی نرم افزار Settings را باز کنید و در تب About This PC ببینید چه مقدار رم روی کامپیوتر شما نصب شده است.

 

البته این فقط بخشی از داستان است. برای مثال 32 گیگابایتی که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، ممکن است 4 ماژول 8 گیگابایت یا دو ماژول 16 گیگابایت باشد. این موضوع هنگام ارتقا رم کامپیوتر اهمیت زیادی دارد زیرا معمولا حافظه به صورت جفتی نصب می‌شود و سیستم‌های مختلف ممکن است تعداد اسلات‌های مختلفی داشته باشند.

برای مثال فرض کنید قصد داریم رم کامپیوتر خودمان را ارتقاء دهیم. تعداد کل اسلات‌های حافظه چقدر است؟ چه تعداد ماژول رم نصب شده است؟ آیا اسلات خالی وجود دارد؟

برای این کار می‌توانید کیس کامپیوتر خودتان را باز کنید و تعداد ماژول‌ها و اسلات‌ها را بشمارید. همچنین می‌توانید از نرم‌افزارهای مختلفی که به این منظور طراحی شده‌اند استفاده کنید. نرم‌افزار مورد علاقه من Speccy می‌باشد.

پس از نصب و اجرای این نرم‌افزار روی بخش RAM در سمت چپ کلیک کنید. در پنل سمت راست این نرم‌افزار می‌توانید تمامی اطلاعات موردنیاز خودتان را مشاهده کنید.

در این تصویر می‌بینید که ما جمعا 4 اسلات حافظه داریم و داخل هر 4 اسلات نیز ماژول حافظه نصب شده است. از آنجایی که ما 32 گیگابایت رم داریم، تصور می‌کنیم که 4 عدد ماژول 8 گیگابایت روی این کامپیوتر نصب شده است. این بدین معنی است که برای ارتقا رم کامپیوتر باید برخی یا تمام رم‌های نصب شده را تعویض کنیم.

در صورتی که فقط دو عدد رم 16 گیگابایت روی این کامپیوتر نصب شده بود می‌توانستیم دو عدد ماژول 8 گیگابایت نصب کنیم تا مقدار کل رم نصب شده به 48 گیگابایت برسد و یا دو عدد 16 گیگابایت نصب کنیم تا بتوانیم از 64 گیگابایت رم استفاده کنیم.

کامپیوتر شما توانایی پشتیبانی از چه میزان رم را دارد؟

بخش دیگری از معادله رم این است که کامپیوتر شما توانایی پشتیبانی از چه میزان رم را دارد؟ در اینجا دو فاکتور اساسی دخیل هستند: نسخه ویندوز و توانایی مادربرد. اما معمولا مادربرد محدودیت‌های بیشتری اعمال می‌کند.

بخش ویندوز را می‌توانید به راحتی متوجه شوید:

– ویندوز 32 بیت: نسخه 32 بیتی ویندوز 10 فقط می‌تواند از 4 گیگابایت رم پشتیبانی کند و تفاوتی ندارد که از کدام نسخه آن استفاده می‌کنید. این موضوع برای ویندوز 7 نیز صدقیت دارد.

– ویندوز 64 بیت: نسخه 64 بیتی ورژن Home ویندوز 10 می‌تواند تا 128 گیگابایت رم را پشتیبانی کند و ورژن‌های Education، Professional و Enterprise هم تا 2 ترابایت را پشتیبانی می‌کنند. این موضوع در ویندوز 7 کمی متفاوت است. نسخه Basic ویندوز 7 ورژن Home تا 8 گیگابایت، Home Premium تا 16 گیگابایت و Professional آن نیز تا 192 گیگابایت رم را پشتیبانی می‌کند.

قسمت دوم معادله یعنی توانایی مادربرد تا حدود زیادی به تولیدکننده مادربرد شما بستگی دارد ولی اکثر مادربردها حداقل از 8 گیگابایت رم و در اکثر مواقع 16 گیگابایت هم پشتیبانی می‌کنند. شما برای اطلاع از این موضوع می‌توانید به دفترچه راهنمای مادربرد و یا کامپیوتر خودتان مراجعه کنید. اما اگر از مدل مادربرد خودتان مطمئن نیستید، می‌توانید از Speccy استفاده کنید. در بخش مادربرد این نرم‌افزار تمام اطلاعاتی که نیاز دارید نشان داده شده است.

 

سپس در گوگل مدل مادربرد خودتان را جستجو کنید تا اطلاعاتی که نیاز دارید را پیدا کنید.

برای ارتقا رم کامپیوتر به چه مدل رم نیاز دارید؟

شما برای اینکه بتوانید رم کامپیوتر خودتان را ارتقا دهید باید بدانید که کامپیوتر شما چه نوع رم‌هایی را پشتیبانی می‌کند. برای این کار باید فاکتورهای مختلفی را بررسی کنید.

برای مثال رم‌های کامپیوتر به شکل DIMM عرضه می‌شوند (ماژولی که در عکس پائین در قسمت بالا قرار گرفته است). اما رم‌های لپ‌تاپ و برخی کامپیوترهای دسکتاپ کوچک به صورت ماژول‌های SODIMM در دسترس خواهند بود.

سپس باید ببینید مادربرد شما از کدام نسل رم پشتیبانی می‌کند. این موضوع را با بررسی نسخه DDR می‌توانید متوجه شوید.

– DDR2: این نسل در سال 2002 معرفی شد. این نسل رم فقط در کامپیوترهای خیلی قدیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در سیستم‌های امروزی دیده نمی‌شود.

– DDR3: این نسخه در سال 2007 معرفی شد. از این نوع رم بیشتر در کامپیوترهایی استفاده می‌شود که 5 تا 8 سال گذشته معرفی شدند و هنوز هم در کامپیوترهای ارزان قیمت امروزی دیده می‌شود.

– DDR4: نسل 4 رم‌های DDR در سال 2014 معرفی شد. این رم را می‌توانید در اکثر کامپیوترهای جدید و به خصوص کامپیوترهایی که توسط گیمرها خریداری می‌شوند مشاهده کنید.

مادربردها برای نسخه‌های خاصی از رم تولید می‌شوند. بنابراین شما باید مشخص کنید به چه چیزهایی نیاز دارید. شما نمی‌توانید یک رم DDR4 بخرید و آن را داخل یک مادربرد که برای رم‌های DDR3 طراحی شده است قرار دهید. در واقع این کار حتی از لحاظ فیزیکی نیز امکان‌پذیر نیست. به محل قرارگیری متفاوت فرورفتگی‌های تصویر زیر نگاه کنید. این رم‌ها به خاطر با یکدیگر تفاوت دارند که نتوانید آن‌ها را داخل اسلات‌های اشتباه قرار دهید.

رم DDR3 در بالا و رم DDR4 در پائین تصویر قرار گرفته است. به محل قرارگیری متفاوت فرورفتگی‌ها توجه کنید.

خب اکنون نوبت سوال بعدی است: چطور بفهمیم به چه نوع رم نیاز داریم؟ پاسخ این سوال این است که باید دوباره از Speccy استفاده کنیم. دوباره از منوی سمت چپ روی تب RAM کلیک کنید. در این قسمت تب SPD را باز کنید تا مشخصاتی مانند نسل، سایز، تولیدکننده و شماره مدل تمام ماژول‌های رم خودتان را مشاهده نمائید.

 

سرعت رم و میزان تاخیر

در زمان خرید و ارتقا رم کامپیوتر ممکن است با مشخص دیگری هم مانند سرعت رم و میزان تاخیر (یا زمانبندی) هم مواجه شوید.

– سرعت RAM: این موضوع به چند فاکتور سخت‌افزاری مختلف و سرعت یک نسل خاص از رم بستگی دارد. سرعت یک رم معمولاً یا با استاندارد قدیمی (PC2، PC3 و…) نشان داده می‌شود یا استاندارد جدید که اطلاعات بیشتری در اختیار ما قرار می‌دهد (مانند DDR 1600).

– میزان تاخیر: این موضوع نشاندهنده این است که ماژول رم با چه سرعتی به سخت‌افزار خودش دسترسی خواهد داشت. هرچقدر میزان تاخیر کمتر باشد، رم با سرعت بیشتری به داده‌های خودش دسترسی خواهد داشت. زمانبندی تاخیر با یک دنباله چهارعددی مانند 5-5-5-15 نمایش داده می‌شود.

واقعیت این است که در انتخاب رم سرعت و میزان تاخیر خیلی مهم نیستند. یک رم با سرعت بیشتر و میزان تاخیر بیشتر، خیلی با یک رم که سرعت کمتر و میزان تاخیر بیشتری دارد تفاوت ندارد. شما این موضوع را بیشتر از دهان افرادی می‌شنوید که دوست دارند درمورد کامپیوترهای خودشان صحبت کنند. اما این سرعت و میزان تاخیر خیلی اهمیت ندارند. چند موضوع وجود دارد که باید آن‌ها را در نظر داشته باشید.

مادربرد شما ممکن است فقط بتواند از میزان محدودی رم پشتیبانی کند. این موضوع بیشتر زمان ارتقا رم کامپیوتر رخ می‌دهد و ممکن است نتوانید رم‌هایی که پس از تولید مادربرد عرضه شده‌اند را روی آن نصب کنید. برای اینکه متوجه شوید مادربرد شما از چه سرعت‌هایی پشتیبانی می‌کند، مشخصات آن را بررسی کنید. همچنین ممکن است بتوانید با آپدیت بایوس این میزان را هم افزایش دهید.

از لحاظ تاخیر نیز بهتر است از رم‌هایی استفاده کنید که میزان تاخیر آن‌ها به یک میزان است.

نحوه ارتقا رم کامپیوتر

ارتقا رم کامپیوترهای دسکتاپ معمولا پروسه خیلی راحتی است. شما فقط باید با یک پیچ‌گوشتی چهارسو کیس کامپیوتر خودتان را باز کنید.

تمام تجهیزات جانبی و کابل‌های متصل شده به کیس را باز کنید و سپس آن را روی یک میز قرار دهید. شما اصولا به یک محیط خشک و خنک نیاز دارید که فرش هم نشده باشد. اگر منزل شما مستعد شوک الکترواستاتیک باشد، باید از یک دستبند الکترواستاتیک هم استفاده کنید.

پیچ‌های پشت کیس را باز کنید و پنل دسترسی سمت چپ را به صورت کامل باز کنید. سپس کیس را به گونه‌ای روی میز قرار دهید که بتوانید به تجهیزات داخلی آن دسترسی داشته باشید. در این حالت به راحتی می‌توانید رم را مشاهده کنید. اسلات رم در نزدیکی سی‌پی‌یو قرار دارد و موقعیت آن به سمت جلوی کیس مایل می‌باشد.

برای خارج کردن رم قبلی تب‌های پلاستیکی که در دو طرف آن قرار دارند را پیدا کنید و آن‌ها را رو به پائین فشار دهید تا یک صدای کلیک را بشنوید. پس از شنیدن صدای کلیک رم کمی بالا می‌آید و می‌توانید به راحتی آن را بیرون بکشید. این کار را برای تمام ماژول‌هایی که می‌خواهید خارج کنید تکرار نمائید.

سپس هر ماژول را به راحتی رو به بالا بکشید.

قبل از اینکه رم‌های جدید را نصب کنید، نگاهی به اسلات‌ها بیاندازید. به خاطر دارید که قبلا اشاره کردیم رم باید به صورت جفتی نصب شود و محل نصب آن خیلی تاثیرگذار است؟ در تصویر زیر اسلات‌های جفت شده به رنگ‌های مختلفی مشخص شده‌اند. اگر تعداد ماژول‌هایی که شما نصب می‌کنید کمتر از تعداد کل اسلات‌های مادربرد است (یا دو جفت ماژول مختلف دارید: مثلاً دو عدد 8 گیگابایت و دو عدد 4 گیگابایت) باید هر جفت را داخل اسلات‌های جفت شده نصب کنید.

برای نصب یک رم جدید، کانتکت‌های الکتریکی را به صورت هم‌راستا با اسلات حافظه قرار دهید و مطمئن شوید فرورفتگی کانکتور به درستی قرار گرفته است. سپس به آرامی ماژول را رو به پائین فشار دهید تا صدای جا خوردن تپ‌های پلاستیکی که رم را نگه می‌دارند را بشنوید.

 

در صورتی که هرکدام از کابل‌های دیتا یا برق روی مادربرد را به منظور دسترسی بهتر به اسلات‌های رم جدا کرده‌اید تمام آن‌ها را دوباره متصل کنید.

سپس پنل دسترسی را دوباره سرجای خودش قرار دهید و پیچ‌های آن را هم ببندید. اکنون کار شما تمام شد. کیس را به جای اصلی خودش برگردانید و تمام کابل‌های آن را دوباره متصل کنید.

بررسی نصب شدن رم

پس از اینکه رم خودتان را نصب کردید، باید مطمئن شوید که به درستی کار می‌کند. بسته به سیستمی که از آن استفاده می‌کنید، ممکن است بایوس میزان رم نصب شده را روی صفحه بوت نمایش دهد. اگر روی این صفحه چنین چیزی را مشاهده نکردید، می‌توانید به بایوس کامپیوتر مراجعه کنید و یا اجازه دهید سیستم عامل لود شود و میزان رم را از طریق ویندوز بررسی کنید. در ویندوز 10 می‌توانید این کار را با مراجعه به Settings > System > About مشاهده کنید.

اگر کامپیوتر شما میزان کمتری از رم را نشان می‌دهد، ممکن به چند دلیل باشد:

اولین دلیل ممکن است این باشد که حداقل یکی از ماژول‌های حافظه را به خوبی وارد نکرده‌اید. برای رفع این مشکل فقط باید کیس را باز کنید و دوباره بررسی کنید که آیا تمام ماژول‌ها را به درستی نصب کرده‌اید یا خیر!

دلیل دوم هم می‌تواند این باشد که رم به صورت کامل با مادربرد شما سازگار نیست و یا ظرفیت رمی که نصب کرده‌اید، خیلی بیشتر از میزان مجاز اسلات آن می‌باشد. شما باید دوباره بررسی‌های سازگاری را انجام دهید و مطمئن شوید که برای ارتقا رم کامپیوتر از رم مناسب استفاده کرده‌اید.

اگر باز هم سیستم شما نتوانست رم را تشخیص دهد، ممکن است ماژول رم شما خراب باشد و نیاز داشته باشید آن را به صورت کامل تعویض نمائید.

شما با مطالعه کامل این مقاله می‌توانید تمامی نکات مربوط به ارتقا رم کامپیوتر را بررسی نمائید و رم کامپیوتر خودتان را به راحتی ارتقا دهید. در صورتی که در زمان انجام این کار مشکل خاصی برای شما رخ داد، آن را با ما در میان بگذارید. کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.