جمعه سیاه (Black Friday)، بلک فرایدی یا حراجمعه چیست؟

جمعه سیاه یا بلک فرایدی نامی غیر رسمی است که به روز بعد از جشن شکرگزاری در آمریکا اشاره دارد. این روز چهارمین جمعه ماه نوامبر است و از سال 1952 به عنوان روز آغاز بازار فصلی کریسمس در آمریکا در نظر گرفته می شود. اصطلاح جمعه سیاه تا سال 1980 و حتی بعد از آن در بسیاری از نقاط جهان ناشناخته بود. مدت زیادی از آشنایی ایرانی ها با جمعه سیاه نمی گذرد و حتی در حال حاضر نیز بسیاری با این اصطلاح آشنایی ندارند. نام فارسی که برای جمعه سیاه توسط ایرانی به کار گرفته شده، «حراجمعه» است. یعنی حراجی که در روز جمعه برگزار می شود. 

 

 

جمعه سیاه از سال 2005 شلوغ ترین روز خرید در بازار، فروشگاه های فیزیکی و فروشگاه های اینترنتی در آمریکا بوده است. روز پنج شنبه تا یک شنبه آخر نوامبر « جمعه سیاه 4روزه» نامیده می شود. در سال 2014 در این مدت مردم 59.9 میلیارد دلار را برای خرید محصولات صرف کردند. اکنون این روز در تمام جهان شناخته شده است و در بسیاری از کشورها تولید کنندگان محصولات خود را بیشترین تخفیف در معرض فروش می گذارند.

در تمام جهان از جمله کانادا، مکزیک، اکثر کشورهای اروپایی، استرالیا، شرق آسیا و حتی آفریقا و خاورمیانه خرید روز بلک فرایدی رواج پیدا کرده است.

نتایج یک نظرسنجی نشان می دهد که در جمعه سیاه، بیشترین مقدار پول را ساکنان آمریکای شمالی و اروپا هزینه می‌کنند و مقدار نسبتاً کمی نیز بین ساکنان کشورهای آسیایی مانند پاکستان، مالزی و فیلیپین هزینه می‌شود.

چرا نامی با بار منفی برای جمعه سیاه به کار می رود؟

همواره برای روزهایی که فاجعه یا اتفاقی وحشتناک رخ داده باشد نام سیاه برگزیده می شود. برای بسیاری از اتفاقات بدی که در روز جمعه اتفاق افتاده اند نام جمعه سیاه برگزیده شده است. مثلاً هرج و مرج سال 1869 در آمریکا و یا روز 17 شهریور 1357 در ایران جمعه سیاه نامیده شده اند.

اما چرا چنین نامی برای روز بعد از جشن شکرگزاری انتخاب شده است. در حدود سال 1951 پلیس فیلادلفیا به دلیل شلوغی و ترافیک بسیار زیاد این روز، و هرج و مرجی که در این شلوغی صورت می گرفت، آن را جمعه سیاه نامیده بود. سال ها بعد این نام توسط نشریاتی چون نیویورک تایمز هم به کار برده شد و این نام کم کم بر سر زبان ها افتاد و اکنون در تمام دنیا از این نام استفاده می شود.

حتی امروزه نیز به دلیل هجوم مردم برای خرید اجناسی که با تخفیف های زیادی به فروش می رسند، هرج و مرج و خشونت هایی ایجاد می شود. هنوز هم به دلیل تعطیلات جشن شکرگزاری افراد بسیاری خریدهای خود را در این روز انجام می دهند و این باعث ایجاد شلوغی و ترافیک زیادی در بیشتر نقاط جهان می شود.

جمعه سیاه یا حراجمعه در ایران:

جمعه سیاه یا حراجمعه در ایران روز 2 آذر برگزار می شود.

در ایران بیشتر افراد با حراجمعه آشنایی ندارند. این عدم آشنایی تنها مربوط به مشتریان نیست بلکه بیشتر فروشندگان نیز با این اصطلاح آشنایی ندارند. بسیاری هم فقط در حد اسم آن با حراجمعه آشنا هستند.

اما این آشنایی سال به سال بیشتر می شود. در نظرسنجی که توسط تیم تحلیلگران Black-Friday Global انجام شد در ایران 44 درصد پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که با بلک فرایدی آشنا هستند.

بلک فرایدی در فروشگاه‌های ایران از سال 2016 ظهور کرد و در طول چند سال به حراجی جذاب در ایران تبدیل شد. در نظرسنجی که انجام شده، 32 درصد ایرانیان در فروش بلک فرایدی شرکت می‌کنند که این میزان هر ساله 13 صدر رشد داشته است و از این میان 19 درصد خریداران، برای جمعه سیاه به مراکز خرید سنتی مراجعه می‌کنند و جالب این است که مطابق آمار 45 درصد از خریداران در جستجوی پیشنهادهای سودآور در اینترنت هستند.

شایان ذکر است که 36 درصد از خریداران جمعه سیاه فقط از یک کانال فروش برای خرید خود استفاده نمی‌کنند بلکه سعی می‌کنند هم از فروشگاه‌های آنلاین و هم فروشگاه‌های آفلاین برای خرید بلک فرایدی استفاده کنند.

 

 

میزان تخفیف ها در حراجمعه:

بلک فرایدی با تخفیف‌های قابل توجهش که به 80-90% می‌رسد، معروف است و اگرچه مقدار کالاهای با تخفیف 90% بسیار محدود است، شرکت کنندگان حراج جمعه سیاه می توانند تخفیفات بسیاری خوبی دریافت کنند.

طبق آمار بلک فرایدی در سال2017، بیشترین سود از جمعه سیاه را آمریکایی‌ها، کانادایی‌ها و اوکراینی‌ها برده‌اند. در این کشورها میانگین تخفیف‌ها در فروشگاه‌های اینترنتی در آخرین جمعه ماه نوامبر 66-68% بود. تخفیف‌های کوچکتر نیز برای کشورهای روسیه (58%)، برزیل (57%) و ترکیه (56%) وجود داشته است و این در حالی است که میانگین تخفیف برای کل دنیا 55% بود.

در فروشگاه‌های اینترنتی ایران میانگین تخفیفات تنها 41% بوده است که با توجه به هزینه‌های پیش‌بینی شده ساکنان ایران در جمعه سیاه 2018، می‌تواند حدود 1750000 ریال صرفه جویی به ارمغان آورد.

 

 

در سایت رسمی جمعه سیاه جهانی می توانید اطلاعات کاملی در مورد جمعه سیاه در ایران و سایر کشورهای جهان به دست آورید. همچنین فروشگاه های آنلاین ایرانی که امسال در این رویداد شرکت کرده را می توانید مشاهده کنید.