شاید شما هم از خودتون پرسیده باشید که دارک وب چیست و چه کاربردی داره؟ وقتی کلمه‌ی دارک وب را می‌شنوید، به احتمال زیاد تصویری از کوچه‌های تنگ و مخوف را مجسم می‌کنید که آدمای عجیب غریب اطراف آن پرسه می‌زنند. این تصور چندان هم غلط نیست.
خیلیا فک می‌کنن که دارک وب یک شبکه‌ی عظیم از خلافکاران بزرگه که در اون به تجارت دارو، انسان، اطلاعات سازمان‌ها و افراد و… می‌پردازند. اما حقیقت اینه که دارک وب نه خوبه نه بد. در واقع کمتر کسی از این فضا برای انجام فعالیت‌های غیرقانونی خود استفاده میکنه.
دارک وب امنیت و حفاظت بالایی داره و این مسئله فکر همه را به سمت فعالیت‌های خلافکارانه می‌بره. ولی واقعا دارک وب چیست و چطور میشه واردش شد؟ در این مقاله می‌خواهیم به این سوالات پاسخ بدیم.
دارک وب چیست ؟
خب ببینیم اصلا دارک وب چیست و از کجا اومده. دارک وب به مجموعه‌ای از وبسایتهایی گفته میشه که توسط موتورهای جستجوی سنتی مثل گوگل نمایش داده نمیشن. در واقع اصلا در این موتورهای جستجو ایندکس نمیشن. همون‌طور که میدونین تمام سایت‌هایی که ما می‌سازیم در موتورهای جستجویی مثل گوگل، یاهو، بینگ و… ایندکس‌گذاری میشن و کاملا قابل ردیابی هستند.
معمولا دارک وب را به یک کوه یخ تشبیه میکنند. نوک این کوه بخش کوچکی از اینترنت هست که ما استفاده می‌کنیم. بخش اعظم این کوه یخ در زیر آب قرار گرفته و افراد عادی نمی‌تونن آن را ببینن یا استفاده کنن.
دارک وب از اتصالات نظیر به نظیر یا همون p2p استفاده میکنه و داده‌ها مثل اینترنت عادی روی یک پایگاه داده ذخیره نمیشن. در عوض این اطلاعات روی هزاران کامپیوتر مختلف در سراسر شبکه به اشتراک گذاشته میشن که باعث میشه کسی نتونه منبع آن‌ها را کشف کنه. حالا نکته‌ی جالب درباره‌ی دارک وب چیست؟ نکته‌ی جالب اینه که چون منبع این اطلاعات مشخص نمیشه، خیلی از خلافکارها دارک وب را برای فعالیت‌های غیرقانونی خودشون انتخاب میکنند. از طرف دیگه آدرس آی پی اشخاص و سایت‌ها به صورت رمزگذاری شده نمایش داده میشه و کسی نمی‌تونه رد شما را بزنه. این مسئله باعث میشه خیلی از وبسایتهایی که کالاهای غیرقانونی می‌فروشن، بدون نگرانی در این فضا به فعالیت کنند.
حالا به نظر شما جنبه‌ی مثبت دارک وب چیست؟ اصلا این شبکه جنبه‌های مثبتی هم داره یا نه؟ در کنار تمام جنبه‌های منفی دارک وب، این شبکه تبدیل به یک مکان خوب برای کسانی شده که به خاطر عقاید و نظراتشون از طرف دولت‌ها طرد میشن.
میشه گفت این افراد در دارک وب آزادی بیان دارند و می‌تونند به راحتی عقایدشون را به گوش دیگران برسانند. از سوی دیگر مقامات پلیس، قضایی و حقوقی از طریق دارک وب خیلی راحت‌تر می‌تونند به خلافکاران و مجرمان دسترسی پیدا کنند. به خاطر همین میشه گفت دارک وب ماهیتا بد نیست؛ فقط استفاده‌های بدی از آن شده.
تاریخچه دارک وب
حالا که دونستیم دارک وب چیست، ببینیم وب تاریک از کجا اومده. دارک وب برای اولین بار در سال 2000 توسط ایان کلارک به همراه Freenet ایجاد شد. هدف از طراحی این شبکه، تامین امنیت کاربران در برابر مداخله‌ی دولت‌ها و حملات سایبری بود. امروزه این فضا برای انجام فعالیت‌ها بدون ردیابی آنلاین استفاده میشه. آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا پروژه‌ای تحت عنوان TOR را طراحی کرد. TOR یک مرورگر متن بازه که هویت افراد در اینترنت را مخفی نگه می‌داره و هیچ سیستم نظارتی به آن دسترسی نداره.
هدف از TOR ارائه‌ی منابع هوشمند برای برقراری یک ارتباط امن و راحت در مناطق ناامنه. چون در چنین موقعیت‌هایی امنیت شخصی افراد اهمیت زیادی داره. امروزه این مرورگر به رایج‌ترین مرورگر برای ورود به دارک وب هست. با کمک این ابزار شما می‌تونید به پایگاه‌های داده‌ای موردنیازتون دسترسی پیدا کنید و اطلاعاتی که لازم دارین را به دست بیارین.
دیپ وب، دارک وب و دارک اینترنت
وقتی که صحبت از وب تاریک میشه، چند اصطلاح را زیاد می‌شنوید؛ دارک وب، دیپ وب و دارک اینترنت. خیلی از افراد می‌دونن دارک وب چیست ولی اطلاعاتی درباره‌ی دارک اینترنت و دیپ وب ندارن. این سه مفهوم تقریبا شبیه هم هستند؛ اما، یکی نیستند. در ادامه هر کدوم از سه مفهوم را برای شما تعریف می‌کنیم تا بدونین وب تاریک چیست و شامل چه بخش‌هایی میشه:
- Deep Web یا وب عمیق: طبق تصویر بالا، اگر اینترنت را یک کره مثل زمین فرض کنیم، دیپ وب گوشه‌ی اون محسوب میشه؛ یعنی لایه‌ی میانی. دیپ وب به کلیه‌ی محتوایی اشاره میکنه که در اینترنت وجود دارند ولی در موتورهای جستجو ایندکس نشدند. میشه گفت دارک وب بخشی از دیپ وب هست. دیپ وب علاوه‌بر دارک وب، شامل دیتابیس‌ها، صفحات وب‌میل، فرم‌های ثبت نام و خیلی فرم‌های غیرقابل ردیابی دیگه هم میشه.
- Dark Web یا دارک وب: حتما تا الان متوجه شدید Dark Web چیست. همون‌طور که در تصویر بالا می‌بینید، دارک وب هم بخشی از دیپ وبه، پس موتورهای جستجو اون را پیدا نمی‌کنند. تفاوتش با مابقی بخش‌های دیپ وب اینه که این قسمت به صورت رمزنگاری شده است و در یک شبکه‌ی رمزنگاری شده فعالیت میکنه. دارک وب را میشه هسته‌ی کره‌‌ی اینترنت فرض کرد.
- Dark Internet یا اینترنت تاریک: در نگاه اول شاید بنظرتون وب تاریک و اینترنت تاریک یک مفهوم باشند؛ ولی این‌طور نیست. اگرچه شباهت‌هایی بین این دو شبکه وجود داره. منظور از اینترنت تاریک داده‌هایی در وب هست که برای یک موقعیت یا دلیل خاص ایجاد شدند. این داده‌ها باید از دسترسی افراد حفظ بشن. معمولا داده‌هایی که در اینترنت تاریک وجود دارند، داده‌های خام هستند. داده‌هایی توسط دانشمندان و محققان به دست اومدن و باید از سازمان‌های خصوصی و دولتی حفظ بشن.
مزایا و معایب دارک وب چیست؟
خب شاید بپرسید معایب و مزیت‌های دارک وب چیست؟ همون‌طور که گفتیم دارک وب مزیت‌هایی هم دارد؛ مثلا:
- وب تاریک به مردم کمک میکنه تا حریم خصوصی خود را حفظ کرده و آزادانه نظرات خود را بیان کنند.
- هویت بسیاری از افراد بی‌گناه از دست جنایتکاران مخفی می‌ماند.
- حضور جنایتکاران در این شبکه راهی مناسب برای شناسایی آن‌ها توسط افسران مخفی پلیس است.
- اطلاعات زیادی به صورت صادقانه و بی‌طرفانه در وب تاریک منتشر میشه که حقایق زیادی را بیان می‌کند.
اما ببینیم معایب استفاده از دارک وب چیست و چرا نباید در این فضا حضور داشت:
- ماهیت محرمانه این محیط، کار را برای کلاهبرداران راحت کرده.
- با ترکیب دارک وب و سیستم پرداخت ارزهای دیجیتال خیلی راحت میشه کسانی را برای جنایاتی خاص استخدام کرد. بدون اینکه شخص شناسایی بشه.
- با وجود ناشناس بودن هویت افراد در دارک وب، باز هم راه‌هایی وجود داره که از افراد سواستفاده بشه.
- دارک وب محلی برای فروش عکس‌های خصوصی، پرونده‌های پزشکی و اطلاعات مالی هست.
از وب تاریک چه استفاده‌هایی میشه؟
وب تاریک با توجه به ماهیت مرموز و ناشناسی که داره، به عنوان یک راهی برای تسهیل فعالیت‌های غیرقانونی شناخته میشه. فارغ از اینکه علت این تصور درباره‌ی دارک وب چیست و چقدر درسته، باید بگیم دارک وب کاربردهای مختلفی داره و برای اهداف گوناگونی از آن استفاده میشه. مثلا:
- خرید و فروش مواد مخدر: میشه گفت دارک وب یکی از مکان‌های اصلی برای خرید و فروش مواد مخدره. کارشناسان معتقدند که در دارک وب سالانه بیش از 100 تا 150 میلیون دلار مبادله‌ی مواد مخدر انجام میشه. در واقع بازارهای عمده‌ی مواد مخدر در وب تاریک فعالیت میکنند. متاسفانه هر بار که کارشناسان موفق میشن یک شبکه را شناسایی و منهدم کنند، یک باند دیگر پیدا میشه. البته این اتفاق در دنیای واقعی هم زیاد میفته. یکی از نکته‌های جالب درباره‌ی سایت‌های فروش مواد مخدر اینه که این سایت‌ها کاملا شبیه فروشگاه‌های اینترنتی هستند. شما می‌تونید در این سایت‌ها کاتالوگ محصولات را ببینید و انتخاب کنید. به عنوان مثال شیوه‌های خودکشی به صورت تضمینی فروخته میشه.
- تجارت غیرقانونی: مواد مخدر تنها چیزی نیست که شما می‌تونید در دارک وب بخرید. در واقع در وب تاریک هر چیزی را می‌تونید خریداری کنید. مثلا از اندام‌های بدن گرفته تا سلاح‌های گرم برای سرقت از بانک در این فضا پیدا میشه. تجهیزات حرفه‌ای برای دزدی و کلاهبرداری نیز در این بخش از این اینترنت وجود داره. مثلا کارتخوان ATM که اطلاعات حساب بانکی افراد را می‌دزده. نکته‌ای که وجود داره اینه که خیلی از این سایت‌ها به راحتی کاربران را فریب میدن. این سایتا معامله را بعد از واریز مبلغ و قبل از ارسال کالا لغو میکنند.
- ارتباطات: آیا میدونین یکی از کاربردهای کم خطر وب تاریک چیست؟ ارتباطات. می‌توان گفت این جنبه از وب تاریک نسبت به سایر جنبه‌ها، آسیب کمتری میزنه و فقط کسانی قربانی میشن که در انجمن‌ها و شبکه‌ها به بیان عقاید ضددولتی می‌پردازن. معمولا دولت‌های مقتدر سعی میکنند از طریق این شبکه، مخالفان خودشون را شناسایی کنند. نمونه‌های زیادی از این شبکه‌ها در دارک وب وجود داره؛ مثلا بلک بوک. این شبکه مثل فیسبوکه و فقط در دارک وب فعالیت میکنه.
گزارش دهی: خبرنگاران و روزنامه‌نگارانی که روی موضوعات حساس کار میکنند هم اغلب از دارک وب به عنوان راهی برای برقراری ارتباط با منابع خبری خود استفاده میکنند. مزیت این کار اینه که اطلاعات خود را از منابعی موثق و بدون خطر کشف میکنند. از طرف دیگه سایت‌هایی که در دارک وب هستند، ادعا میکنند که اطلاعاتشون را بدون تعصب و کاملا مستقل ارائه میدن و صحت بیشتری داره. میشه گفت این یکی از همون جنبه‌های مثبت دارک وب هست که دربارش صحبت کردیم.
ورود به دارک وب
اکنون شما فهمیدید که دارک وب چیست و برای چه کارهایی استفاده میشه. حالا ببینیم دسترسی به دارک وب چطوریه. خوشبختانه یا متاسفانه ورود به دارک وب اصلا کار سختی نیست و هر کسی می‌تونه این کار را انجام بده. با این حال شرکت در وب تاریک بدون داشتن اتصال درست و اطلاعات کافی می‌تونه یک کار چالش برانگیز برای شما باشه. اما ببینیم ملزومات ورود به دارک وب چیست؟
مرورگر TOR
اولین چیزی که برای دسترسی به دارک وب نیاز دارید، مرورگر TOR است. اکثریت قریب به اتفاق در جهان از طریق این مرورگر به وب تاریک متصل میشن. مزیتی که این مرورگر داره اینه که رمزنگاری انجام میده و هویت شما ناشناس می‌مونه. همچنین منبع اطلاعاتی که بهش دسترسی پیدا می‌کنید هم به صورت ناشناس هست. این مرورگر را میشه خیلی راحت به صورت رایگان دانلود و نصب کرد. و مثل هر برنامه‌ی دیگری ازش استفاده کنید. دانلود و نصب TOR به هیچ وجه غیرقانونی نیست؛ ولی باید تبعات ورود به وب تاریک را بپذیرید.
سایت‌های دارک وب
بعد از اینکه مرورگر TOR را نصب کردید، می‌تونید به دارک وب وارد بشید. ولی به این نکته توجه کنید که گشت و گذار در دارک وب مثل گشت و گذار در اینترنت معمولی نیست. هیچ موتور جستجویی برای پیدا کردن صفحات و مطالب موردنیازتون به شما کمک نمی‌کنه. شما می‌تونید دقیقا همان کارهایی را انجام بدید که برای دسترسی به سایت‌های اینترنت عادی استفاده می‌کنید. اما، چنتا مشکل وجود داره.
اول اینکه در وب تاریک سرعت سایت‌ها شدیدا کند هست. فک می‌کنید علت کندی سرعت دارک وب چیست؟ دلیلش اینه که فرآیند رمزنگاری که در TOR انجام میشه. هر بار یک آدرس آی پی جدید تولید میکنه که این کار برای شما سرعت‌های پایین را به ارمغان میاره. مشکل دیگه‌ای که وجود داره اینه که در TOR پلاگین‌هایی مثل جاوا و فلش پلیر غیرفعال هستند. بنابراین وقتی در نهایت موفق بشین یک صفحه را بارگزاری کنین، ممکنه صفحه اصلا به درستی کار نکنه.
یک مشکل دیگه دسترسی به سایت‌هاییه که نیاز به لاگین دارند. از اونجایی که سرورهای این سایت‌ها در نقاط مختلف جهان قرار گرفتند، ممکنه فعالیت شما را مشکوک شناسایی کنند. این اتفاق باعث ایجاد مشکل برای شما میشه.
آدرس سایت های دارک وب
خب حالا که مرورگر داریم و از تمام شرایط حضور در وب تاریک اطلاع داریم. بنظرتون راه ورود به سایت‌های دارک وب چیست؟ باید بگیم تنها راهی که می‌تونید به این سایت‌ها دسترسی پیدا کنید، داشتن آدرس دقیق اوناست. یعنی شما باید URL کامل سایت را وارد کنید. معمولا پسوند سایت های دارک وب .onion هست، ولی پسوندهای دیگری هم وجود داره. از طرف دیگر، در آدرس سایت های دارک وب مجموعه‌ای رندوم از حروف و اعداد استفاده میشه که خیلی سخت هستند و نمیشه اونا را به خاطر سپرد. همچنین این آدرس‌ها، مکرر تغییر میکنند؛ هرچی فعالیت غیرقانونی‌تر باشه، این آدرس‌ها زودتر و بیشتر تغییر میکنند.
آدرس سایت‌های دارک وب معمولا به صورت عمومی در دسترسند و شما می‌تونید از اینترنت خیلی راحت این سایت‌ها را پیدا کنید. همون‌طور که گفتیم پسوند سایت های دارک وب .onion هست و تشخیص اونا از سایر سایت‌ها کار مشکلی نیست.
اتاق قرمز دارک وب چیست؟
شاید شما هم شایعاتی درباره‌ی اینکه اتاق قرمز چیست و چه کاری در اون انجام میشه شنیده باشید. در واقع اتاق قرمز بخشی از دیپ وب هست که در اون صحنه‌هایی از قتل، شکنجه، تجاوز و اعمال غیرقانونی فجیع دیگر به صورت زنده پخش میشه. کاربرانی که در اتاق قرمز شرکت میکنند باید هزینه‌ای برای این کار پرداخت کنند تا اجازه‌ی ورود داشته باشن.
درسته که این مسئله خیلی وحشتناکه و تصورش هم سخته؛ ولی افراد مریض زیادی در دنیای امروز هستند که حاضرند برای دیدن چنین صحنه‌هایی پول بدن. اما مسئله اینه که هنوز وجود چنین اتاق‌هایی به طور قطع اثبات نشده. یک دلیلش اینه که تاکنون حتی یک مورد اتاق قرمز هم لو نرفته و کسی نتونسته مدرکی دال بر وجود این اتاق‌ها به دست بیاره. و دلیل دیگرش اینه که مرورگر تور اصلا قابلیت پخش زنده نداره.
متخصصان بر این باورند که این اتاق‌ها در واقعیت وجود ندارند و این اصطلاح بیشتر برای کلاهبرداری از مردم مطرح شده. کسی که اولین بار دعوتنامه‌ی حضور در یک اتاق قرمز را منتشر کرد هم در سال 2015 توسط FBI دستگیر شد. این فرد پیتر اسکولی بود که در سایت‌های REDIIT و 4CHAN یک دعوتنامه برای مشاهده‌ی صحنه‌های شکنجه چند داعشی را منتشر کرده بود.
افرادی که مجوز ورود به این لینک را خریده بودن، بعد از وارد شدن با یک فیلم معمولی روبه‌رو شدند. علتش دستگیری این شخص بود؛ ولی مشخص نشد که این شخص واقعا نیت انجام این کار را داشته یا فقط با هدف کلاهبرداری این کار را انجام داده. بعدها در سوابق این شخص فیلم‌هایی از صحنه‌های شکنجه‌ی کودکان پیدا شد که فرضیه‌ی واقعی بودن این اتاق قرمز را تقویت می‌کرد.
حرف آخر
امروزه خیلی از افراد میدونند دارک وب چیست؛ ولی کمتر کسی از ویژگی‌های این شبکه خبر داره و نحوه‌ی کار آن را می‌شناسه. شما می‌تونید با کمک دارک وب بدون ترس از پیامدهای شناسایی شدن آزادانه در اینترنت بگردید و نظرات خودتون را بیان کنید. با این حال فضای دارک وب بیشتر برای فعالیت‌های غیرقانونی استفاده می‌شود.
وارد شدن به دارک وب اصلا کار سختی نیست و نیاز به یک مرورگر و VPN داره. با این حال اگر شما ندانید که راه ورود به دارک وب چیست و چطور باید در این شبکه فعالیت کنید، امکان سوءاستفاده و کلاهبرداری از شما وجود داره. پس بهتره بدون آگاهی این کار رو نکنید. در این مقاله ما کلیاتی درباره‌ی دارک وب ارائه دادیم تا شما با این بخش از اینترنت بیشتر آشنا بشید. نظر شما درباره‌ی دارک وب چیست؟ فکر می‌کنید وجود دارک وب خوبه یا بد؟
سوالات متداول
با وجود اینکه همه میدونند دارک وب چیست و چه افرادی در آن فعالیت دارند، اما حضور در دارک وب اصلا غیرقانونی نیست. دارک وب در واقع یک فضایی هست که حریم خصوصی افراد را حفظ میکنه و امکاناتی برای ناشناس بودن فراهم میکنه که سایت‌های معمولی ارائه نمیدن. در دارک وب میشه اقدامات قانونی هم انجام داد. مثلا ابزار عقاید و فعالیت‌های سیاسی بدون ترس از مجازات یا ارائه‌ی گزارش‌های مغایر با فعالیت‌های دولت.
اگر شخص اطلاعات مهمی داشته باشه، این امکان وجود داره که این اطلاعات مثلا حساب بانکی، ایمیل، شبکه‌های اجتماعی یا… داخل دارک وب برای فروش قرار بگیره. برای اینکه بشه فهمید این اطلاعات داخل دارک وب هست یا نه کافیه از سرویس‌های مانیتورینگ دارک وب استفاده بشه تا در صورت پیدا کردن اطلاعات به شما هشدار بدن.
بله تور یک برنامه نرم افزاری رایگانه که شما روی کامپیوتر خودتون نصب می‌کنید و هر بار که با آن اطلاعات خودتون را روی اینترنت می‌فرستید، آی پی شما را مخفی میکنه. از طرف دیگه این فرآیند با یک رمزنگاری سنگین لایه بندی میشه و بنابراین هیچ اثری از هویت شما داخل شبکه باقی نمی‌مونه.
