راهنمای خرید بهترین فنهای سی پی یو (CPU)
بازدهی عملکرد رایانه شما پایین اومده؟ کامپیوتر شما کند شده؟ از CPU شما گرمای زیادی ساطع میشه؟ نیاز به تعویض قطعات کولینگ (خنککننده) دارید، اما نمیدونید چه نوع قطعهای خریداری کنید؟ این مقاله از راهنمای خرید فن سی پی یو به همه سوالات شما درزمینه خرید خنککننده سی پی یو پاسخ میده، پس با ما همراه باشید و اگر قصد خرید خود سی پی یو رو هم دارین، قبلش راهنمای خرید سی پی یو رو مطالعه کنید.
راهنمای خرید فن سی پی یو – چطور یک خنک کننده مناسب CPU بخرم؟
یکی از الزامات سیستمهای کامپیوتری فن یا قطعات دیگر خنککننده اونهاست. کامپیوترها بدون داشتن چنین قطعهای حتی یک ساعت هم دوام نمیارن. برای جلوگیری از اُوِر هیتینگ (Over Heating) یا افزایش دمای بیشازحد قطعات کامپیوتر، از همین قطعات کولینگ استفاده میشه.
سیستمهای کولینگ در قسمتهای مختلف سختافزاری کاربرد دارن. سیستمهای کولینگ برای قطعات مختلف رایانهها با توجه به کاربرد و فیزیک منحصربهفرد قطعه طراحی میشن.برای مثال، ویژگیهای کولینگ سیستم CPU تفاوت بسیار زیادی با سیستم کولینگ کارت گرافیک (VGA) داره. همچنین از دیگر فاکتورهای مهم در خاص بودن هر سیستم کولینگ برای قطعات میتوان به میزان قدرت پردازش قطعه اشاره کرد، اما این به چه معناست؟
برای درک بهتر این موضوع، تصور کنید شما یک گیمر (Gamer) یا یک انیمیشنساز هستید. در این صورت قدرت پردازش سیستم شما بسیار متفاوته؛ چون از قطعات بهتر، باکیفیتتر و پیچیدهتر اسمبل (تشکیل یا جمعآوری) شده.
قبلاً گفتیم که هرچقدر توانایی پردازش بیشتر باشه، انرژی صرف شده جهت پردازش نیز قطعاً بیشتر میشه. بنابراین طی عمل پردازش عملیات به قطعات فشار میاد. این فشارها عمدتاً با گرم شدن قطعه همراه هستن.اکثر این گرم شدنها بر کارت گرافیک یا سی پی یو (CPU) تاثیر میذارن. پس شما به سیستم کولینگ قویتری برای رایانه خود نیاز دارید، اما برخلاف سیستمهای با قدرت پردازش بالا، سیستمهایی هستن که نیاز به سیستم کولینگ بسیار پیشرفته یا قدرتمند ندارن.
این قبیل رایانهها عمدتاً سیستمهای اداری یا خانگی هستن که فقط کارها بسیار ساده شخصی یا اداری رو انجام میدن. در این مقاله ما به جمعآوری مطالبی درباره راهنمای خرید خنک کننده سی پی یو میپردازیم.
انواع سیستمهای کولینگ
خب در ابتدا باید ببینیم چند نوع سیستم خنک کننده وجود داره و هر کدوم چه کاربردی دارن؟
سیستمهای خنک کننده هوایی (Air Cooling)
این قبیل سیستمهای خنککننده جریان هوای خنک را از میان پرههای هیت سینک (Heatsink) عبور داده و قطعه رو خنک میکنن. به این سیستم خنککننده، سیستم اِیر کولینگ (Air Cooling/Cooler) یا خنککنندههای هوایی گفته میشه.
ساختار این خنککنندهها از 2 بخش تشکیل میشه. این دو بخش شامل فن و هیت سینک هستن. جنس هیت سینک معمولاً آلومینیومیه که بهصورت پره پره مانند رادیاتور طراحی شده. هیت سینکها با خمیری از جنس سیلیکون روی پردازنده موردنظر نصب میشن. روی این قطعه فلزی بسته به شرکت طراحیکننده یا قدرت پردازش قطعه موردنظر، یک تا دو عدد فن نصب میشه تا عبور جریان هوا راحتتر بشه و از اور هیت شدن قطعه جلوگیری کنه.
خنککنندههای آبی – مداربسته (Closed Loop Water Cooling – All in One)
این بخش از راهنمای خرید فن سی پی یو به خنککنندههای آبی اختصاص داره. این دسته از خنککنندهها حاوی مایعات مخصوصی هستن که با گردش در مسیر تعبیهشده به خنک کردن قطعه موردنظر میپردازن. این سیستمها معمولاً داری چند بخش هستن که در ادامه به اونها اشاره میکنیم.
- بلوکهای فلزی سی پی یو، کارت گرافیکی
- محل ذخیره مایعات
- رادیاتور و فن
- لوله
- پمپ
- وصلهها
- مایع خنککننده
گرما از طریق بلوک فلزی از پردازشگر جذب میشه؛ سپس توسط لولههای تعبیه و طراحیشده با کمک مایع در حال گردش خنک میشن. پمپ مخصوص این سیستم باعث گردش آب در این چرخه میشه و مایع گرم شده به کمک رادیاتور دوباره خنکی خودش رو به دست میاره. درنهایت این گردش موجب خنک شدن یا اور هیتینگ پردازشگرهای موردنظر میشه.
خنککنندههای مدار باز (Open Loop Cooler)
سیستمهای خنککننده مدار باز همانند سیستمهای آبی مداربسته هستن، اما تغییراتی در ساختار یا عملکرد اونها برای کاهش هزینههای تعمیر به وجود اومدن.
سیستمهای خنککننده مدار باز دارای خاصیت بهروزرسانی هستن، زیرا در این سیستم قطعات قابل تعویض و تعمیر هستن، ولی چنین قابلیتی در سیستمهای خنککننده دیگه وجود نداره. در این سیستم خنککننده، حتی امکان گسترش هم وجود داره.
به خاطر درگیری این نوع سیستم با آب، تمامی قطعات باید پس از گذشت یک سال تعویض یا تعمیر بشن. بنابراین داشتن چنین سیستمی شما رو از صرف هزینههای اضافی بینیاز میکنه و هزینهها رو کاهش میده.
راهنمای خرید فن سی پی یو
برای خرید یک فن مناسب باید چه نکاتی رو رعایت کنیم؟ فن سی پی یو باید دارای چه ویژگیهایی باشه؟ در ادامه جهت آگاهی شما، راهنمای خرید خنک کننده CPU مناسب یارانهتان رو فراهم کردیم.
ابتدا باید ساختار سختافزاری رایانه خودتون رو بشناسید و انتظارات خود یا سیستم رو در نظر بگیرید. اگر به دنبال سیستمهای گیمینگ یا سیستمهایی با قدرت پردازش بالا هستید، بهتره از سیستم کولینگ مناسب استفاده کنید.
این فنها در ابعاد مختلفی وجود دارن و هرکدوم برای قطعهای مخصوص به کار برده میشن. ابعاد فن سی پی یو با ابعاد فنهای بقیه قسمتهای سختافزار، بسیار متفاوت هستن. دلیل مخصوص بودن فنهای سی پی یو، طراحی محدود و تقریباً یکشکل سی پی یو هاست، اما بسته به طراحی کیس (Case) حتی برای دیوارههای کیس نیز فنهایی متناسب با اندازه کیس وجود داره.
نکات مهم راهنمای خرید فن سی پی یو
معمولاً بهتر است برای خرید فن سی پی یو، هیت سینک مخصوص آن هم خریداری بشه. در برخی موارد حتی جابهجایی میلیمتری سوراخ پیچها، مشکلاتی هنگام نصب آن به وجود میاره.
همچنین خرید خمیر سیلیکون شاید ازنظر برخی افراد لازم نباشه؛ اما با خرید و دسترسی به آن، شما میتونید بهراحتی در مواقع اضطراری خمیر مصرفشده زیر هیت سینک خودتون رو احیا کنید. در هنگام نصب فن سی پی یو حتماً دقت داشته باشید تا قطعات بهطور کامل به هم دیگه اتصال داشته باشن، در غیر این صورت پردازنده موردنظر دچار اور هیت میشه.
مشخصات فنی خنک کننده سی پی یو
حتماً هنگام خرید فن موردنظر به مشخصات فنی آن دقت کنید. مشخصات فنی خنککنندههای بادی به شرح زیر هستن:
- شرکت معتبر
- تعداد فن
- توان مصرفی
- قابلیتهای دیگر
- سازگاری
- سرعت چرخش
- تعداد کانکتورها (پایه اتصال)
- میزان صدا
- ابعاد
- وزن
- قیمت
هرچقدر فن شما قدرت بیشتری برای خنک کردن داشته باشه، به این معناست که این دستگاه برای شما نویز بیشتری تولید میکنه. این سروصداهای اضافی و مکرر قطعاً برای شما آزاردهنده هستن.
شاید برای افرادی مهم باشه که برای خرید فن متحمل هزینه زیادی نشن، اما با خرید فنهای ارزان درواقع سلامت قطعه یا قطعات خودتون رو به خطر میندازین. هرچقدر فن ضعیفتری به کار برده بشه، از عمر و کارایی رایانه شما بیشتر کاسته میشه. سهلانگاری در خرید فن مناسب برای سیستم ممکنه عوارض بدتری در پی داشته باشه. اور هیت شدن پردازندهها باعث ساطع شدن گرما به قطعات دیگه شده و در آخر منجر به سوختن برخی از قطعات میشه که هزینههای بسیاری به بار میاره.
بسته به اینکه شرکت ارائهدهنده سیستم شما دارای قطعات Intel یا AMD باشه نوع، طرح، ویژگیها و قیمتهای سیستمهای خنککننده انتخاب و استفاده میشن.
راهنمای خرید بهترین فنهای سی پی یو
شما برای خرید فن سی پی یو از بازار نیاز به راهنمای خرید فن سی پی یو دارید، چرا که برخی فروشندگان بازار برای فروش کالاهای تاریخ گذشته یا کهنه خود دست به هر کاری میزنن. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلانی شما نیاز به کسب اطلاعات دارید، پس با نت ران همراه باشید. همانطور که برای شما توضیح دادیم، خنککنندهها نقش بسیار مهمی در عملکرد سیستم شما دارن. از مهمترین قطعاتی که همیشه باید خنک بشه، میتوان به سی پی یو (CPU) اشاره کرد. تمامی پردازشهای اصلی رایانهها در مغز کامپیوتر، یعنی سی پی یو، انجام میشه.
بنابراین این قطعه بار کاری زیادی رو به دوش میکشه. هرچقدر میزان پردازشها بیشتر باشه، فشار واردشده بر سیستم باعث تولید گرمای بیشتری میشه. برای بالا بردن عملکرد رایانه و خنک نگهداشتن این قطعه حساس و حیاتی به فن سی پی یو احتیاج داریم. این فن به همراه بخشهای مرتبط خود به خنکسازی این قطعه الکترونیکی میپردازه. با پیشرفت علم و اختراع سیستمهای خنککننده آبی مدار باز یا مدار بسته خنکسازی رایانهها بهبود پیداکرده.
راهنمای خرید فن سی پی یو منتخب بازار (Air Cooler)
در ادامه چند نمونه از فنهای سی پی یو برتر رو با شما به اشتراک میذاریم. ویژگیها و مشخصات هریک رو باهم مقایسه کرده و درنهایت بهترین گزینه رو انتخاب کنید.
Cooler Master Lance les Master Air MA612 ET MA624 Stealth
سایز فن: 2 * 140 میلیمتر — 1 * 120 میلیمتر
سرعت فن: 140 میلیمتری: 650 – 1400 (RPM) — 120 میلیمتری: 650 – 1800 (RPM)
جریان هوا: 140 میلیمتری: 67 (CFM) — 120 میلیمتری: 62 (CFM)
نویز صوتی فن: 140 میلیمتری: 10-27dBa — 120 میلیمتری: 8 – 27 dBa
تعداد کانکتور: 4 پین
متعلقات: 6 لوله مسی/ پرههای آلومینیومی
ارتفاع: 160 میلیمتر
ابعاد فنها: 2 عدد 140 * 140 * 25 میلیمتر — 1 عدد 120 * 120 * 25
اندازه هیت سینک: 144.9 * 153.2 * 160 میلیمتر
وزن: 1.62 کیلوگرم
سایر: چراغهای ARGB LED به همراه کنترل
سال تولید: 2021
DEEPCOOL Assassin III Air CPU Cooler
سایز فن: 2 * 140 میلیمتر
سرعت فن: 400 – 1400 RPM
جریان هوا: CFM90.37
نویز صوتی فن: 34.2 dBa
تعداد کانکتور: 4 پین
تعداد لوله: 7 * 6 میلیمتری
جنس: 6 هیت سینک لوله / پرههای آلومینیومی
ابعاد: 161 * 140 * 165 میلیمتر
ابعاد فن: 140 * 140 * 25 میلیمتر
اندازه هیت سینک: 135 * 138 * 165 میلیمتر
وزن: 1.4 کیلوگرم
سایر: چراغهای ARGB LED به همراه کنترل
سال تولید: 2021
Noctua NH-U14S. Best AMD Thread ripper Air CPU Cooler
ابعاد: 165 * 150 * 78 میلیمتر
وزن: 1030 گرم
جنس: مس (زیرساخت و لولهها) – آلومینیومی (پرههای خنک کننده) – نیکل (اتصالات لحیمکاری و آبکاری)
سرعت فن: 300 – 1500 RPM
نویز صوتی فن: 19.2 dBa – 24.6 dBa
جریان هوا: 115 – 140.2 CFM
Zalman CNPS10x Performa Black
سازگاری: Intel / AMD
جنس هیت سینک: آلومینیومی (پرههای خنک کننده) – مسی (لولهها)
ابعاد هیت سینک: 135 * 95 * 155 میلیمتر – 4 عدد لوله 6 میلیمتری
وزن: 690 گرم
ابعاد فن: 135 * 135 * 25 میلیمتر
سرعت فن: 700 – 1500 RPM
جریان هوا: 75.16 CFM
نویز صوتی فن: 27 dBa
راهنمای خرید راهنمای خرید فن سی پی یو منتخب بازار (Water Cooler)
در این بخش تعدادی از بهترین فنهای سی پی یو Water Cooler رو معرفی میکنیم که در بازار بیهمتا هستن.
Corsair H100i RGB PRO XT
ابعاد: 277 * 120 * 54 میلیمتر
ارتفاع پمپ: 38 میلیمتر
کنترلر سرعت: دارد
تعداد فن: 2 عدد 120 * 25 میلیمتر
کانکتورها: 2 عدد 4 پین PWM – 1 عدد 3 پین RGB همراه اسپلیتر – 1 عدد SATA, Micro-B USB 9 پین
وزن: 1.2 کیلوگرم
سازگاری: Intel / AMD
جنس: آلومینیومی (رادیاتور)
سرعت فن: 400 – 2400 RPM
جریان هوا: 75 CFM
ابعاد رادیاتور: 277 * 120 * 27
ابعاد فن: 120 * 120 * 25
نویز صوتی فن: 10 – 37 dBa
Deepcool captain 240 pro v2
ابعاد رادیاتور: 282 * 120 * 27
جنس رادیاتور: آلومینیومی
وزن: 1.6 کیلوگرم
طول لوله: 380 میلیمتر
ابعاد پمپ: 93.7 * 93* 85 میلیمتر
سرعت پمپ: 2200 RPM
نویز صوتی پمپ: 17.8 dBa
کانکتور: 3 پین
ابعاد فن: 120 * 120 * 25 میلیمتر
سرعت فن: 500 – 1800 RPM
جریان هوا: 69.34 CFM
نویز صوتی فن: 30 dBa
بلبرینگ: هیدرولیکی
نوع LED: Addressable RGB LED
کانکتورLED: 3 پین
NZXT Kraken X53 All-in-One RGB Liquid CPU Cooler
بلبرینگ: هیدرولیکی
کانکتور: 4 پین
ابعاد فن: 120 * 120 * 26 میلیمتر
سرعت فن: 500 – 2000 RPM
نویز صوتی: 24 – 36 dBa
نوع LED: RGB
جریان هوا: 73.11 CFM
سازگاری: AMD / Intel
سرعت پمپ: 800 – 2800 RPM
جنس: مسی (هیت سینک) – آلومینیومی (رادیاتور)
آبعاد رادیاتور: 275 * 123 * 30 میلیمتر
ابعاد بلوک سی پی یو: 80 * 80 * 55 میلیمتر
وزن: 1.9 کیلوگرم
نتیجهگیری
در آخر تمام تمرکز ما بر این بود که بتوانیم راهنمای خرید فن سی پی یو مناسبی رو برای شما جمعآوری کنیم. با در نظر داشتن نکاتی که گفته شد، سعی کنید جنس گرانتر (بهتر) رو خریداری کنید و حتماً حین خرید مشخصات تمامی فنها و قابلیتهای آنها رو مورد بررسی قرار بدین. اگر همچنان سوالی در این مورد دارین در قسمت نظرات این مقاله مطرح کنید در اسرع وقت پاسخ گوی سوالات شما هستیم.
سوالات متداول
فن CPU فنیه که در داخل کیس قرار میگیره یا بهش متصله و وظیفه اصلی اون خنک کردن سی پی یو هست. فنها هوای خنک رو به داخل کیس میکشن و از اون طرف هوای گرم رو ازش خارج میکنن.
اگه فنی دارید که در ظاهر به نظر میرسه کار میکنه، اما بلبرینگهاش دارن از کار میفتن، ممکنه مثل قبل سرعت کافی رو نداشته باشه و در نتیجه قدرت کافی برای چرخیدن و دمیدن هوای سرد به CPU رو نداشته باشه. در این صورت باید به فکر عوض کردن فن باشین.
فن CPU از بیش از حد گرم شدن سی پی یوی کامپیوتر شما جلوگیری میکنه. سی پی یو یکی از اصلیترین قطعاتیه که باعث میشه کامپیوتر عملکرد درستی داشته باشه، پس کارکرد درست این قطعه خیلی مهمه. با خرید فن برای سی پی سو به عملکرد بهتر اون کمک میکنین.