
معرفی شرکت Arm – قسمت اول
یکی از موضوعاتی که برای من خیلی جالب است، این است که مردم علاقه زیادی به تاریخچه شرکت ARM دارند. پس از یک جستجوی ساده در سطح اینترنت هم متوجه شدم که بحثهای زیادی در این باره در جریان است و مردم هم نظرات مختلفی درمورد تاریخچه این شرکت دارند.
شما با یک جستجوی ساده میتوانید تایملاین اتفاقاتی که در طول سالهای فعالیت این شرکت رخ داده است را مشاهده کنید اما این تایملاین اطلاعات زیادی درمورد تاریخچه شرکت ARM و اینکه چطور تبدیل به یکی از غولهای صنعت پردازنده شد به ما نمیدهد.
آغاز فعالیت: Acorn Computers Ltd
هر فرد انگلیسی بالای 30 سال به احتمال زیاد اسم Acorn Computers Ltd و BBC Micro فوقالعاده مشهور را که با پردازنده 6502 در سال 1981 عرضه شد را شنیده است. تاریخچه خود Acorn نیز خیلی جالب است و به یک مقاله جداگانه نیاز دارد اما آغاز درخشش این شرکت در دهه 80 میلادی بود. موسسین این شرکت دو نفر با نامهای کریستوفر کاری و هرمن هاوزر بودند. کریس کاری به خاطر رابطه نزدیکی که با کلیو سینکلر از شرکت سینکلر رادیونیکس داشت مشهور بود. پس از یک مشکل مالی سینکلر برای کمک به سراغ دولت رفت اما وقتی به صورت کامل سینکلر رادیونیکز را از دست داد، روی یک پروژه جدید به نام Science Of Cambridge Ltd سرمایهگذاری کرد که بعدا با نام موسسه تحقیقاتی سینکلر مشهور شد. کریس کاری یکی از افراد تاثیرگذار در این شرکت جدید بود اما پس از یک اختلاف نظر با سینکلر روی مسیر شرکت، کاری تصمیم گرفت از سینکلر جدا شود.
طولی نکشید که کاری با یک دکتر فیزیکدان اتریشی به نام هرمن هاوزر شریک شد. هاوزر در سن 15 سالگی برای تحصیل زبان انگلیسی به کمبریج آمده بود و به اندازهای آن را دوست داشت که تصمیم گرفته بود برای دکترا هم دوباره به اینجا بازگردد. این دو با کمک یکدیگر CPU Ltd را تاسیس کردند که مخفف Cambridge Processing Unit بود و محصولاتی مانند کنترلر ریزپردازنده برای دستگاههای میوه تولید میکردند. این کنترلرها مانع سرقت از این دستگاهها توسط هکرها میشدند. این دو پس از مدتی Acorn Computers را به عنوان نام تجاری CPU تاسیس کردند. به نظر میرسد دلیل انتخاب اسم Acorn این بوده است که در دفترچههای تلفن قبل از Apple Computers قرار بگیرند.
پس از چند سال آنها این شانس را داشتند که BBC Micro را تولید کنند. BBC Micro جزئی از یک برنامه دولتی بود که قصد داشت در تمام کلاسهای درس بریتانیا یک سیستم کامپیوتری وجود داشته باشد. سوفی ویلسون و استیو فوربر دو محقق کامپیوتر با استعداد از دانشگاه کمبریج بودند و این شانس را داشتند که ریزپردازنده 32 بیتی خود Acorn را با منابع خیلی کمی طراحی کنند. بنابراین لازم بود طراحی آنها خیلی خوب اما ساده باشد. سوفی مجموعه دستورات ARM1 را نوشت و استیو هم روی طراحی تراشه کار کرد. تولید اولین دستگاه Acorn RISC تا اواخر 1983 یا اوایل 1984 آغاز نشد و اولین تراشه هم در تاریخ 26 آپریل 1985 به آکورن تحویل داده شد. آکورن ارشمیدس که در سال 1987 عرضه شد اولین کامپیوتر خانگی برپایه RISC بود.
تاسیس شرکت ARM
ARM در گذشته مخفف “Advanced Risc Machines” و یا “Acorn Risc Machines” بود. البته اینکه کدام یک از این دوعبارت صحیح است به این بستگی دارد که از چه کسی این سوال را میپرسید. اما حقیقتش را بخواهید این اسم معنی خاصی ندارد زیرا دستگاههایی که این اسم براساس آنها انتخاب شده بود امروزه کاملا منقرض شدهاند.
لوگو شرکت ARM تا قبل از عرضه عمومی در سال 1999
شرکت ARM در سال 1990 با اسم Advanced RISC Machines Ltd و به عنوان یک سرمایهگذاری مشترک بین Acorn Computers، Apple Computers و VLSI Technology تاسیس شد. دلیل این امر هم این بود که Apple میخواست از تکنولوژی ARM استفاده کند اما نمیخواست یک محصول را برپایه آکورن که در آن زمان یک رقیب شناخته میشد تولید کند. Apple پول موردنیاز را سرمایهگذاری کرد، VLSI Technology تجهیزاتی که نیاز بود را تامین کرد و آکورن نیز 12 مهندس را روی این پروژه گذاشت. اینگونه بود که شرکت ARM و دفتر لاکچری آن (یک اسطبل) شکل گرفت.
مقر اولیه شرکت ARM
کمی قبل از تاسیس شرکت ARM هرمن هاوزر Cambridge Processor Unit یا CPU را هم تاسیس کرده بود و یکی از کارمندان موتورولا به نام رابین سَکسبی تراشههای مورد نیاز هرمن را در CPU تامین میکرد. در سال 1991 نیز رابین استخدام شد و موقعیت شغلی مدیرعامل به او پیشنهاد داده شد. در سال 1993 کامپیوتر Apple Newton براساس معماری ARM عرضه شد. هرکسی که از این کامپیوترها استفاده کرده باشد میداند که بهترین تکنولوژی آن زمان نبودند و به دلیل استفاده بیش از حد اپل از تکنولوژیهای مختلف نیوتون نقصهایی داشت که به شدت روی کارایی آن تاثیر گذاشته بود. به همین دلیل مسئولین شرکت ARM متوجه شدند که سرمایهگذاری روی تک محصول برای آنها سود چندانی ندارد و رابین هم مدل کسب و کار IP را پیشنهاد داد که در آن زمان خیلی متداول نبود.
براساس این مدل کسب و کار لایسنس پردازنده ARM به چندین تولیدکننده نیمه هادی فروخته شد. این مدل باعث شده بود ARM درتمام این کمپانیها شریک باشد و از معماری ARM در یک اکوسیستم بزرگ استفاده شود. این موضوع تمام افراد موجود در این صنعت را به سمت یک هدف مشترک هدایت میکرد: خلق و تولید تکنولوژیهای جدید.
Ti، ARM7 و نوکیا
نقطه عطف اساسی ARM سال 1993 و با کمک Texas Instruments یا همان TI بود. این همان چیزی بود که به ARM اعتبار بخشید و باعث زنده ماندن لایسنسهای شرکت ARM شد. این موضوع کمک کرد ARM راحتتر بتواند مدل کسب و کار لایسنسدهی خودش را رسمی کند و همچنین باعث شد ARM بتواند دستگاههای کمهزینهتری هم بسازد. قراردادهایی از این دست با سامسونگ و شارپ ثابت کرد شبکهسازی در این صنعت برای جلب توجه علاقهمندان و جذب قراردادهای لایسنس جدید ضروری است. همین قراردادهای لایسنس باعث شد این کمپانی موقعیتهای جدیدی برای گسترش معماری RISC به دست بیاورد.
اندازه کوچک شرکت ARM و فرهنگ پویایی که داشت باعث شد یکی از برتریهای این شرکت زمان پاسخدهی کوتاه برای توسعه محصول باشد. تلاشهای سخت ARM در سال 1994 و هنگامی که دستگاههای کوچک موبایل تبدیل به واقعیت شدند نتیجه داد. در این زمان ARM در بهترین مکان ممکن قرار داشت و TI به نوکیا توصیه کرده بود از طراحی سیستم ARM برای تلفنهای همراه GSM خودش استفاده کند. به دلیل نگرانیهایی که درمورد حافظه وجود داشت نوکیا مخالف استفاده از معماری ARM بود. همین موضوع باعث شد ARM یک معماری 16 بیتی به ازای هر مجموعه دستورالعمل تولید کند که نیازهای حافظه را به میزان قابل توجهی کاهش میداد. لایسنس این طراحی توسط ARM خریداری شد و سپس به نوکیا فروخته شد. اولین تلفن GSM که براساس معماری ARM ساخته میشد نوکیا 6110 بود که با موفقیت چشمگیری روبرو شد. ARM7 تبدیل به طراحی اصلی موبایل برای ARM شد و از آن زمان توسط 165 شرکت مختلف مورد استفاده قرار گرفته است که نتیجه آن تولید 10 میلیارد تراشه از سال 1994 بوده است.
نوکیا 6110 – اولین تلفن GSM برپایه معماری ARM
در پایان سال 1997 شرکت ARM یک کسب و کار خصوصی 26.6 میلیون پوندی بود که 2.9 میلیون پوند درآمد خالص داشت و زمان آن رسیده بود که شرکت عمومی شود. با وجود اینکه این شرکت به مدت سه سال تلاش میکرد به صورت عمومی عرضه شود و بخش تکنولوژی دو به شک بودند، به نظر میرسید جذب سرمایه عمومی حرکت مناسبی برای این کمپانی باشد.
درنهایت در 17 آپریل 1998، ARM Holdings PLC به صورت مشترک در نزدک (NASDAQ) و بازار بورس لندن با ارزش هر سهم 5.75 پوند عرضه شد. عرضه مشترک سهام این شرکت دو دلیل داشت. اول اینکه نزدک بازاری بود که ARM باور داشت میتواند با کمک به جایگاه واقعی خودش در بازار تکنولوژی آن زمان برسد؛ دلیل دوم هم این بود که دو سهامدار اصلی شرکت ARM آمریکایی و انگلیسی بودند و ARM دوست داشت سهامداران قبلی آکورن در بریتانیا هم بتواند سهم داشته باشند. عرضه عمومی ARM باعث شد این شرکت کوچک بریتانیایی به شدت رشد کند و در عرض چند ماه به یک کمپانی چند میلیارد دلاری تبدیل شود.
در این مقاله تاریخچه کوتاهی از شرکت ARM را از ابتدای تاسیس تا عرضه عمومی در سال 1999 مطالعه نمودید. در قسمت دوم مقاله نیز تاریخچه این شرکت از زمان عرضه عمومی تا به امروز را برای شما آماده خواهیم کرد.